201
Rodzina Micrococcaceae
nich kolonie (enterokoki, saprofityczne maczugowce i drożdżaki), aby je odróżnić wykonuje sięt Tjpreparat z nietypowych kolonii w celu wyeliminowania drożdżaków lub maczugowców,^^ próbą na katalazę do odróżnienia od enterokoków, które są katalazoujemne, a gronkowce katalazo-dodatnie, 3) posiew na podłoża tlenowe i beztlenowe do odróżnienia od mikrokoków, które rosną wyłącznie tlenowo, a gronkowce są względnymi beztlenowcami^) hodowlę na podłożu z glukozą w warunkach tlenowych i beztlenowych. Gronkowce cechują się beztlenowym rozkładem glukozy w odróżnieniu od innych ziarniaków.
Pci_zaliczeniu wyizolowanego szczepu do gronkowców, -należy sprawdzić, czy ma on właściwości chorobotwórcze. Szczepy patogenne, w przeciwieństwie do niepatogennych, wytwarzają szereg substancji toksycznych i biochemicznie są bardziej aktywne.
Potencjalną chorobotwórczość wyizolowanego szczepu określa się na podstawie; 1) wytwarzania koagulazy, 2) wytwarzania hemolizyn, 3) właściwości letalnych i dermonekrotycznych, 4) fermentacji mannitolu, 5) wytwarzania barwnika, 6) wytwarzania hialuronidazy, 7) wytwarzania de-zoksyrybonukleazy, 8) wytwarzania fosfatazy, 9) wytwarzania żelatynazy, 10) wytwarzania fibrynolizyny, 11) wytwarzania leukocydyny, 12) wytwarzania lipazy.
W badaniach rutynowych sprawdzenie wszystkich wymienionych cech jest zadaniem trudnym do zrealizowania. Wykrycie jednej cechy nie jest całkowicie pewnym sprawdzianem. Powszechnie przyjmuje się, że zdolność wytwarzania koagulazy jest najpewniejszym kryterium różnicującym gronkowce na chorobotwórcze i niechorobotwórcze. Rolę pomocniczą spełniają; odczyn na obecność „dumping factor”, wykazanie zdolności rozkładania mannitolu, typowy dla gronkowców potencjalnie chorobotwórczych wygląd kolonii na agarze z krwią, ich zabarwienie i obecność he-molizy oraz charakterystyczny wygląd kolonii na podłożach selektywno--różnicujących (np. podłoże Chapmana, Zebovitza).
Na podłożu Chapmana szczepy potencjalnie chorobotwórcze, mannitolododatnie . wytwarzają kolonie żółte ze zmianą zabarwienia podłoża z różowego na żółtawy. Szczepy niechorobotwórcze mannitoloujemne rosną w postacijróżowych kolonii i nie zmieniają zabarwienia podłoża. Na podłożu Zebovitza gronkowce potencjalnie chorobotwórcze tworzą kolonie czarne, natomiast szczepy niechorobotwórcze nie rosną na tym podłożu albo wytwarzają kolonie drobne, jasnoszare.
Najbardziej miarodajne wyniki daje test na wykrywanie koagulazy. Próbą tą wykonuje sią w następujący sposób: do 0,5 ml plazmy króliczej rozcieńczonej płynem fizjologicznym 1:5 dodaje sią około 0,1 ml 24-godzinnej hodowli bulionowej badanego szczepu (lub 1 oczko ezy z hodowli na podłożu stałym). W identyczny sposób nastawia sią kontrole ze znanymi szczepami: koagulazododatnim i koagulazoujem-nym. Zawiesiną szczepu w plazmie inkubuje sią w temperaturze 310 K (37°C) w ciągu 6 godzin. Wynik próby odczytuje się co godziną. Przekształcenie plazmy w galaretowaty skrzep świadczy o wytworzeniu koagulazy.
„Clumping factor" wykrywa sią prostą metodą na szkiełku podstawowym. Do kropli zawiesiny badanego szczepu dodaje sią kroplą plazmy. Szybkie zlepianie sią