roztworów alkoholi, np. w CC14. Natomiast wzrost stężenia alkoholi prowadzi do powstania dimerów, a następnie poliasocjatów, dlatego w widmie oprócz pasma swobodnej grupy —OH pojawiają się w obszarze niższych częstości nowe pasma. Przypadek taki ilustrują fragmenty widm cykloheksanolu w CC14, przedstawione na rys. 7.48. Widzimy, że w miarę wzrostu stężenia cykloheksanolu zanika pasmo wolnej grupy —OH przy 3620 cm-1, a pojawiają się nowe pasma, których intensywność wzrasta.
Prawa absorpcji opisane w rozdziale poświęconym spektrofotometrii UV —Vis odnoszą się także do spektrofotometrii IR. Dlatego w analizie ilościowej w zakresie podczerwieni korzystamy z zależności, że absorbancja jest proporcjonalna do stężenia analizowanej próbki. Wybór warunków oznaczania w tej metodzie jest tak samo istotnym zagadnieniem jak w spektrofotometrii UV —Vis. Należy zatem:
a) dokonać wyboru pasma analitycznego. Pasmo to powinno być intensywne i nic może nakładać się na pasma innych składników próbki;
b) wybrać odpowiedni rozpuszczalnik, który powinien dobrze rozpuszczać próbkę i który nie może dawać pasm własnych w zakresie pasma analitycznego;
c) dobrać odpowiednie stężenie próbki i grubość warstwy absorpcyjnej;
d) dokonać eliminacji absorpcji tzw. tła, tzn. absorpcji spowodowanej obecnością nie oznaczonych składników w próbce. Przy obróbce „ręcznej” najczęściej stosowaną metodą eliminacji absorpcji tła jest metoda linii podstawowej. Sposób postępowania jest przedstawiony na rys. 7.49. Krzywa absorpcji związku badanego wykazuje minimum przepuszczalności Ts (maksimum absorpcji) przy X1. Jeżeli poprowadzi się styczną (tzw. linię podstawową) do krawędzi krzywej absorpcji, to w punkcie Z przetnie ona prostą prostopadłą do osi odciętych, przechodzącą przez punkt ż1. Linia podstawowa jest oszacowaniem miejsca, gdzie powinna znajdować się linia tła, przy nieobecności pasma absorpcji substancji oznaczanej. Punktowi Z odpowiada zatem
Rys. 7.49. Graficzny sposób postępowania w metodzie linii podstawowej
127