makroekonomia ćwiczenia (19)

Opisana przez Phillipsa dla lat 1861-1957 wymienność inflacji i bezrobocia praktycznie przestała występować już w drugiej połowie lat 60., kiedy to gospodarka zaczęła wchodzić w fazę stagflacyjnego rozwoju.

Plielps i Friedman pod koniec lat 60. zgłosili teoretyczne zastrzeżenia co do substytucyjności inflacji i bezrobocia jako podstawy polityki gospodarczej w długi m okresie. Opierając się na koncepcji naturalnej stopy bezrobocia, Friedman — przeciwnie niż Keynes — twierdzi, że bezrobocie nie, jest wynikiem braku miejsc pracy, lecz niewłaściwej informacji na rynku pracy, czasowego przemieszczania) się siły roboczej, i tym samym jest dobrowolne. Rośnie ono w fazie depresji i maleje w fazie ożywienia. Próba obniżenia jego poziomu poniżej naturalnego powoduje —-przyspieszenie: inflacji.———:-------——...............—

Friedman i Phelps zakładają; że racjonalnie, działający pracownicy, związki zawodowe i przedsiębiorstwa uzależniają wielkość płac i cen od oczekiwanej inflacji. •

Z modelu i krzywej Friedmana-Phelpsa (tzw'. nowej lub długookresowej krzywej Phillipsa) wynika (rys. 7.4), że długofalowo bezrobocie osiągnie poziom naturalnej stopy niezależnie od realizowanej polityki gospodarczej oraz od tempa inflacji. Wszelkie próby obniżenia bezrobocia, oparte na stymulacji popytu globalnego przez państwo, mogą jedynie ustabilizować inflację na wyższym poziomie.

Jeżeli znajdujemy się w punkcie A (rys. 7.4) w momencie wyjściowym analizy, to zwiększenie podaży pieniądza spowoduje przemieszczenie w krótkim okresie gospodarki — do' punktu B (ożywienie, spada bezrobocie — up). Zasada tzw. lepkości płac i cen powoduje, że płace i ceny z opóźnieniem czasowym dostosowują się do wzrostu podaży pieniądza, fGłówną przyczyna tego jest długookresowość kontraktów placowych plus oczekiwania adaptacyjne.) Potem jednak rośnie presja na podwyżkę plac, (punkt D) i cen (punkt E) — i rozpoczyna się inflacja, w trakcie której ceny wzrastają szybciej niż nominalna podaż pieniądza. Spada więc realna podaż pieniądza i popyt globalny, ograniczana jest też produkcja i rośnie bezrobocie (odcinek BD). Rozpoczyna sic tzw. -stagHacja,-która trwać __będzie__do momentu, aż gospodarka nie powróci .do poziomu produkcji, w której stopa bezrobocia jest równą naturalnej (w nowym punkcie równowagi długookresowej G).

i-

f*.

SPC — krótkookresowa (tradycyjna) krzywa Phillipsa,

LPC — nowa długookresowa krzywa Phillipsa w teorii inflacji i bezrobocia Friedmana-Phelpsa, u/v — naturalna stopa bezrobocia.

Z kolei zmniejszenie nominalnej podaży pieniądza, w wyniku procesów odwrotnych, przeniesie gospodarkę z punktu G, przez /, D i F, do — A.

i

7.7. Koncepcja inflacji w teorii racjonalnych oczekiwań

[Teorią racjonalnych oczekiwań zakłada, żc podmioty gospodarcze potrafią i chcą racjonalnie wykorzystywać informacje gospodarcze, tak żc skutecznie przeciwdziałała negatywnym skutkom polityki gospodarczej państwa-

I

I