ZA A’/./1 r/J NU: SIU UH UI 'ISKIIM W I*RZl:l iSllpiH HIS 111 U.
nie nie zmienionym. W tej sytuacji ustanowienie przepisów lokalnych włączających dany Przepis do krajowego systemu prawnego nie jest potrzebne.
Dyrektywy dopuszczają możliwość różnych działań w poszczególnych państwach członkowskich, podczas gdy Przepisy gwarantują, że w zakresie przez nie określonym nie dopuszcza się żadnej elastyczności.
Dyrektywa stała się podstawowym instrumentem prawnym wykorzystywanym we Wspólnocie do wprowadzania założeń polityki środowiskowej. Komentatorzy rozróżniają trzy rodzaje dyrektyw, stosowanych przez Komisję:
♦ „dyrektywy typowe” - wprowadzające obowiązek osiągnięcia określonego celu związanego z ochroną środowiska, ale pozostawiające państwom członkowskim całkowitą wolność w wyborze metody, za pomocą której dany cel zostanie osiągnięty,
♦ „dyrektywy w formie przepisu” - ten typ dyrektyw dotyczy szczegółowych wymagań nakładanych na państwa członkowskie, takich jak wprowadzenie norm lub zakazów i jako takie zwykle nie zawierają klauzuli dowolności metod, za pomocą których osiągnięte zostaną odpowiednie cele,
♦ „dyrektywy ramowe” - ten typ dyrektyw można nazwać dyrektywą szkieletową, zawierającą ogólną politykę; do szkieletu tego później dołączane są szczegółowe wymagania, stanowiące niejako "ciało” całej koncepcji. Europejska Agencja ds. Ochrony środowiska utworzona na podstawie przepisu Wspólnoty Europejskiej nr 1210/90 jest odpowiedzialna za zbieranie, przetwarzanie i analizę danych dotyczących ochrony środowiska na poziomie kontynentalnym, koniecznych do uzyskania obiektywnych informacji porównawczych. Uważa się, że dzięki wynikom analiz cała Wspólnota Europejska i poszczególne państwa członkowskie będą dysponować lepszymi i dokładniejszymi informacjami. Na podstawie tych informacji będzie można podejmować odpowiednie kroki dotyczące ochrony środowiska, zaś opinia publiczna będzie lepiej informowana o stanie środowiska naturalnego. Mimo że przepis o utworzeniu Agencji został wprowadzony w roku 1990, faktycznie wszedł on w życie w październiku 1993 roku, bowiem wtedy zdecydowano ostatecznie, że centrala Agencji mieścić się będzie w Kopenhadze.
Generalnie rzecz biorąc, komentatorzy uznali politykę dotyczącą ochrony środowiska za sukces. Pogląd taki nie dziwi, jeśli wziąć pod uwagę ponad 200 instrumentów prawnych wprowadzonych w ramach tej polityki w dziedzinie ochrony środowiska. Jeden ze znanych komentatorów zasugerował, iż:
„Gdyby nie polityka Wspólnoty dotycząca ochrony środowiska, w wielu państwach członkowskich ochrona środowiska nadal byłaby jedynie sloganem bez żadnego znaczenia czy wyrazu. ” (Kramer)
Prawna ochrona środowiska to zespół środków prawnych zmicrzajycyi li do takiego oddziaływania, aby korzystający ze środowiska utrzymywali poszr/egól ne jego elementy środowiska we właściwym stanie. Środowisko jako ogól elementów przyrodniczych, jest to powierzchnia ziemi wraz z glebą, wody, kopali ny, powietrze, świat roślinny i zwierzęcy, ale również i krajobraz.
Celem ochrony i kształtowania tak rozumianego środowiska jest zapewnieim współczesnemu i przyszłym pokoleniom korzystnych warunków życia oraz icali zacji prawa do korzystania z zasobów środowiska i zachowania jego waitośei Zasady te wyraża Konstytucja, która w art. 71 stanowi, że Obywatele maji) piawo do korzystania z wartości środowiska naturalnego oraz obowiązek jego ocluony, Podstawy prawne ochrony środowiska w Polsce tworzą dzisiaj ustawy, kio rych zbiór przedstawiono w Załączniku niniejszej książki.
Ustawy pogrupowano w kolejnych rozdziałach, które dotyczą:
- zasad ogólnych oraz szczegółowych zasad ochrony powietrza, drzew i krzewów oraz ochrony przed hałasem i wibracjami,
- ochrony świata roślinnego i zwierzęcego,
- ochrony wód i środowiska morskiego,
- ochrony przed odpadami,
- ochrony kopalin,
- ochrony przed promieniowaniem,
- ochrony środowiska w działalności inwestycyjnej,
- substancji niebezpiecznych,
- przeciwdziałania nadzwyczajnemu zagrożeniu środowiska,
- instytucji,
innych zagadnień dotyczących ochrony środowiska.
Organem kontroli przestrzegania przepisów o ochronie i kształtowaniu sio dowiska oraz badania stanu środowiska jest Państwowa Inspekcja Ochrony Śm dowiska. Do jej zadań należy:
♦ kontrola przestrzegania przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska i racjonalnym użytkowaniu zasobów przyrody,
♦ kontrola przestrzegania decyzji ustalających warunki użytkowania środowi .1 a.
♦ udział w postępowaniu dotyczącym lokalizacji inwestycji,
♦ udział w przekazywaniu do eksploatacji obiektów, które mogy pogorszyć •.tan środowiska oraz urządzeń chroniących środowisko przed zanieczyszczeniem.
♦ kontrola eksploatacji urządzeń chroniących środowisko przed zanieczysz, czeniem,
♦ podejmowanie decyzji wstrzymujących działalność prowadzony z naruszę niem wymagań związanych z ochroną środowiska lub naruszeniem wnnm ków korzystania ze środowiska,