milowa) produkują się rocznie ok. 170 tye. t kwasu propionowego, przy.
ciy* powytszę metodę ok. 90 tys. t. . ’ ’1
/ ,
'* .. |
4.1.1.3. Zitcotowanie tlenku węgla
• • •
Spośród licznych mtofonii tlenku węgli w syntezie organicznej (ry«. 91) duti znaczenie przemysłowe maję rnkcji karbonylo-wanla, w których limak węgla wbudowują ilę w cząsteczkę drugiego •ubetretu. Prtyklidm reakcji karbonyiowanla jeit ayntaza kwieu octowego z metanolui
CM,OM • CO -* CMjCOOH •
Ma powytisej reakcji oparta jest najnowocześniejsza. metoda produkcji kwasu octowego (p. 4.11). Z tych samych reagentów, zmieniając warunki procesu, otrzymuje się rowniet mrówczan metylu i
CHgOH • CO -* MCOOCHj AB • *29 kJ/mol
Stanowi on produkt pośredni w eyntezie kwasu mrówkowegoi
HCOOCH, ♦ HaO —* HCOOH • CH,OH . ,,
Hydrolizę prowadzi się z wykorzystaniem katalitycznego oddziaływania tworzącego się kwasu mrówkowego w temp. 80-140°C, pod ciśnieniem 0,3-1,1 HPs. Wytwersajęey się ubocznie metanol zawraca alg do procese. Produktem jest kwas mrówkowy w postaci 15-procentowego roztworu (ezeotrop HCOOH-wodę). * t * * ^ M **• - ' k-
Kwea mrówkowy HCOOH Jest jednym z najdawniej znanych kwasów organicznych. Ha postać bezbarwnej cieczy o ostrym, grysęcym zapachu i temp. wrz. 100,8°C. Jest silnie Iręcy. W szeregu kwasów monokarboksylowych jest najmocniejszy. Wykorzystuje się go w przemyśle tekstylnym 1 far-blsrstwie. w gerbsrstwie słoty do odwapnianie skór. Używany jest do dezynfekcji beczek i kadzi fermentacyjnych w browarach 1 składach winiarskich. Stanowi katalizator przy produkcji Żywic fenolowych. Stosowany jest do koagulacji lateksu kauczukowego, w eyntezie organicznej przerabia się go na estry, które wykorzystuje alg jako rozpuszczalniki 1 środki zapachowa, w tkali światowaJ wytwarza aię rocznis ponad 260 tys. t kwasu mrówkowego.
Tlenek węgla stanowi równiai aubstrat w starszej metodzie produkcji kwasu mrówkowego, które polega na stapianiu co z HoOM w temp. 100-1S0°C, pod ciśnieniem 1-3 HPei
CO ♦ NoOH —* HCOONo ,
a następnie na oddestylowaniu technicznego kwasu mrówkowego po zadaniu mieszaniny reakcyjnej kwasem siarkowym. Z mrówczanu sodu wytworzą się również szczawian aodu:
Bys. 91. Zastosowanie tlenku węgla w syntezie organicznej