U).1 Pr/ykłutl imali/,y il/.iałalnoAci pr/.cdsichiorslwa
Jeśli przyjrzymy się aktywom trwałym, to w 2001 r. ich wartość w porównaniu do 2000 r. była wyższa o 2,20%, a w 2002 r. w porównaniu do 2001 r. nastąpił spadek wartości aktywów trwałych o 4,41%. Ich udział jednak w majątku firmy obniżał się z roku na rok (spadek z 31,05% w 2000 r. do 23,28% w 2002 r.). Główną pozycją w obrębie aktywów trwałych są rzeczowe aktywa trwałe — grunty, których właścicielem jest spółka MARTIN, budynki i budowle (dynamiczny wzrost w 2001 r.
0 23,08% i w 2002 r. o 38,02%, związany z oddaniem do użytkowania części wybudowanych hal magazynowych) oraz środki transportu.
Wskaźnik umorzenia wynosił kolejno w 2001 r. 19,72% i w roku następnym 23,59%. Jego wzrost, jak i nieznaczne wydłużenie średniego okresu eksploatacji aktywów trwałych są związane z naturalnym procesem starzenia się majątku i nie należy się tym niepokoić. Pomimo spadku udziału aktywów trwałych w strukturze spółka stara się odnawiać swój majątek. W 2002 r. zakupiono nowe zestawy komputerowe oraz kserokopiarkę. Wskaźnik odnowienia w tym roku, choć niższy niż w roku poprzednim (4,65%), cały czas przeszło dwukrotnie przewyższa wskaźnik likwidacji (1,79%), co oznacza, że umarzane środki są zastępowane nowo zakupywanymi.
W przypadku aktywów obrotowych nastąpił ich wzrost w 2001 r. w porównaniu do 2000 r. o 17,15%, a w 2002 r. w porównaniu do 2001 r. o 23,66%. Wskazane byłoby skorygowanie tych wskaźników dynamiki o wskaźnik inflacji w badanych latach. Składniki aktywów obrotowych są najbardziej wrażliwe na inflację. Rozszerzona analiza aktywów obrotowych zostanie dokonana przy analizie płynności
1 obrotowości spółki MARTIN.
Analizując źródła finansowania aktywów (majątku) przedsiębiorstwa, zauważamy, że kapitał własny w 2001 r. wzrósł w stosunku do 2000 r. zaledwie o 1,66%. W 2002 r. kapitał własny był wyższy od jego wartości w 2001 r. o 8,93%. Większe zmiany nastąpiły w obrębie kapitału obcego, szczególnie w obrębie zobowiązań krótkoterminowych, które w 2001 r. wzrosły w porównaniu do 2000 r. o 7,84%. W 2002 r. zobowiązania bieżące były wyższe niż w 2001 r. o 32,24%. Rozszerzona analiza zmian w obrębie kapitału własnego zostanie przedstawiona przy wskaźnikach struktury kapitału, natomiast zobowiązań bieżących — przy analizie wskaźników płynności i obrotowości spółki MARTIN.
Wskaźniki płynności bieżącej spółki MARTIN w badanych okresach kształtują się w przedziale 1,12-1,22, czyli są niższe od wartości wzorcowych. Jednak nie są to duże odchylenia. Można je tłumaczyć ogólnie słabą kondycją finansową przedsiębiorstw w badanym okresie. W 2000 r. aktywa obrotowe pokrywały zobowiązania bieżące w 112,96%, w 2001 r. nastąpił wzrost wskaźnika płynności bieżącej. W tym roku aktywa obrotowe pokrywały zobowiązania bieżące w 122,72%. Było to spowodowane znacznie wyższą dynamiką aktywów obrotowych, która dla 2001 r. wyniosła 117,15%, niż zobowiązań krótkoterminowych — dynamika 107,84%. W kolejnym 2002 r. nastąpił spadek wskaźnika bieżącej płynności do poziomu 114,76%. W 2002 r. zarówno dynamika aktywów obrotowych (123,66%), jak i zobowiązań krótkoterminowych (132,24%) była wyższa. Jednak to zobowiązania bieżące wzrosły w większym stopniu, co spowodowało obniżenie wskaźnika bieżącej płynności.
Korygując aktywa obrotowe o zapasy i rozliczenia międzyokresowe, ustalono wskaźniki szybkiej płynności. Najbardziej płynna część aktywów obrotowych, czyli inwestycje krótkoterminowe i należności, pokrywa zobowiązania bieżące odpowiednio:
• w 2000 r. — w 82,50%;
• w 2001 r. — w 86,73%;
• w 2002 r. — w 86,30%.
Wskaźniki szybkiej płynności dla spółki MARTIN w badanym okresie mieszczą się w przedziale wzorcowym (80-150%) i nie wskazują na problemy z regulowaniem zobowiązań bieżących. Podobnie jak wskaźniki bieżącej płynności, nie wykazują one znaczących zmian w ciągu badanych lat 2000-2002.
Nieznaczne różnice między wskaźnikiem bieżącej płynności a wskaźnikami szybkiej płynności wskazują na niewielki poziom zapasów. Analiza wskaźników rotacji zapasów' potwierdzi twierdzenie o efektywnym zarządzaniu zapasami. W ciągu 2001 r. zapasy odnowiły się 11-krotnie (10,97 obrotów). Jeden obrót towarami (spółka MARTIN jest firmą handlową) trwał średnio w roku 33 dni (33,27). W 2002 r., podobnie jak w 2001 r., zapasy odnowiły się 11-krotnie (11,27); jeden obrót trwał średnio 32 dni (32,38), czyli średnio co 32 dni następowała sprzedaż zapasów. W strukturze majątku spółki MARTIN w 2000 r. zapasy stanowiły 18,46% ogółu majątku. W 2001 r. wartość zapasów na koniec roku w porównaniu do 2000 r. była wyższa o 71 233,96 zł i ich udział w strukturze wzrósł do 20,89%. W 2002 r. wartość zapasów' wzrosła zaledwie o 14 389,61 zł, czyli o 4,33% w porównaniu do 2001 r. Zapasy na koniec 2002 r. stanowiły 18,84% ogółu aktyw'ów.
Analizując wskaźnik płynności III stopnia — wypłacalność gotówkową spółki MARTIN, należy zauważyć, że spółka z posiadanych środków pieniężnych i innych aktywów finansowych jest w stanie spłacić natychmiast zaledwie:
• w 2000 r. — 0,62% swoich zobowiązań bieżących;
• w 2001 r. — 0,54% swoich zobowiązań bieżących;
• w 2002 r. — 0,64% swoich zobowiązań bieżących.
Tak znaczącą różnicę między wskaźnikami szybkiej płynności i wypłacalności gotówkowej trzeba tłumaczyć wysokim poziomem należności krótkoterminowych. W latach 2001 i 2002 należności krótkoterminowe odnawiają się 4-krotnie:
• w 2001 r. wskaźnik rotacji należności w obrotach wynosi 4,31;
• w 2002 r. wskaźnik rotacji należności w obrotach wynosi 4,27.
Średni okres windykacji należności w 2001 r. trwa 85 dni (wskaźnik windykacji należności 84,61). W 2002 r. należności również spływają do spółki MARTIN średnio po 85 dniach (wskaźnik windykacji należności 85,42). Udział należności