Obraz (1803)

IM

bez dostępu powietrza w temp. około 1000°C powstaje koks i gaz świetlny oraz ciekły produkt, nazywany smołą pogazową. Zwykle z jednej tony węgla tworzy się ok. 50 kg smoły. Produkt ten zawiera zaledwie kilkanaście procent węglowodorów aromatycznych, ale jest ich poważnym źródłem, ponieważ koksownie przerabiają olbrzymie ilości węgła.

Smoła pogazowa zawiera ponad 200 związków aromatycznych. Pierwszym poznanym składnikiem smoły był naftalen, wydzielony już w roku 1820, a więc jeszcze przd odkryciem benzenu przez Faradaya.

Węglowodory aromatyczne z ropy naftowej

Rozwój przemysłu tworzyw sztucznych spowodował wzrost zapotrzebowania na benzen, toluen i ksyleny w stopniu przewyższającym zdolności produkcyjne koksowni. Obecnie węglowodory te są wytwarzane z frakcji C* - C|₀ ropy naftowej w procesie reibrmingu (rozdz.4.6).

8. ORGANICZNE ZWIĄZKI FLUOROWCÓW (ZWIĄZKI HALOGENOORGANICZNE)

8.1. Wzory i nazwy związków halogenoorganicznych

Gdy w sposób ogólny mówimy o związkach halogenoorganicznych to używamy czasem nazwy „halogenopochodne”. Na przykład związki zawierające atomy fluorowców przy atomach węgla tworzących wiązanie podwójne nazywamy ogólnie halogenopochodnymi winylowymi Podobnie, nazwa Jtalogeno-pochodne arylowe” stosuje się do dowolnych związków z atomami fluorowców przy aromatycznych pierścieniach.

Urzędowa nomenklatura IUPAC dopuszcza dwa sposoby tworzenia nazw halogenopochodnych. Najbardziej uniwersalny jest sposób, według którego do nazw węglowodorów dodaje się przedrostki fluoro-, chloro-, bromo- lub jodo-. W niektórych przypadkach prostsze nazwy powstają według drugiego sposobu, w którym nazwy grup alkilowych poprzedza się słowami fluorek, chlorek, bro-

mek lub jodek.
Cl
CHjCHCHj	CHj=CHCl	CH3CH=CHC1	CHj-CHCH,Br
2-chloropropan	chloroeten	1 -chloro* 1 -propen	3-bromo-1 -propen
chlorek izopropylu	chlorek winylu CĄCHjCl	c6f6	bromek allilu
	chlorek benzylu	perfluorobensn