P1140767

4 reprezentujący typ póżnobrązowy (IV/V okres epoki brązu z przełomu okresu Halsztat A/By Brak jednak jakichkolwiek śladów osadnictwa (osad lub grobów) w okolicy Wenecji, Biskup,', na itd. z tego okresu przemawia za tym, że jest to zapewne pozostałość doraźnego wypadku być może łowieckiego z dalszej okolicy. Tym większego znaczenia nabiera miecz brązowy

-1 z środkowej epoki brązowej wydobyty z dna

Ryc. I.

Wenecja pow. Żnin. Miecz brązowy z wczesnej epoki żelazne.]

jeziora, nie tylko jako jeden ze składników zespołu „łużyckiego” w tej okolicy ale i bezpo. średni wskaźnik dla dalszych poszukiwać pod. wodnych w pobliżu znaleziska. Wartość tego znaleziska wzbogaca jeszcze jeden fakt, a mia. nowicie wyraźne ślady uderzeń na brzegach miecza i utrącona część głowni. Miecz ten tkwił mocno w dnie jeziora mniej więcej do 3/4 swej wysokości, a górną częścią wystawał nieco ponad dno, co uwidacznia różnica w spatynowaniu powierzchni.

Miejsce znalezienia jest dość dokładnie zlokalizowane: blisko brzegu jeziora na zachód od stanowiska 13. Okaz mierzy 64 cm długości (Ryc. 1). Przedstawia on typ impor. towany i reprezentuje formy pochodzące ze środkowej epoki brązu, znane m. in. z Wici-kopolski np. z Radzimia koło Obornik. Mk-cze z Radzimia stanowiły część znaleziska gromadnego tzw. skarbu wyłowionego z War-ty⁴. Typy te datują się na III okres epoki brązu⁵. Warunki podobne do znaleziska w Wenecji spotykamy w znalezisku miecza nad Bałtykiem i to na wyspie Usedom gdzie go w czasie połowu ryb wygarnięto siecią*. Również dwa miecze wydobyto z jeziora Gopło. W obu wypadkach poza faktem wyłowienia, względnie wydobycia mieczy z wody nie stwierdzono dotąd rodzaju znaleziska co jest rzeczą technicznie nie łatwo osiągalną. Mogą to być materialne pozostałości walki lub io-nego zdarzenia jak i ślady ofiar charakteru kultowego. Stan zachowania miecza z Wenecji łącznie ze śladami zużycia, utrąconą częścią uchwytu sugerowałby, że jego obecność w jeziorze może być wynikiem walki Okaz wenecki reprezentujący typ z środkowej epoki brązu rozpatrywany łącznie ffi znaleziskami brązowymi z środkowej i późnej epoki brązu w najbliższej okolicy nasuw to jeszcze inne możliwości interpretacyjne. Wśród znalezisk znajdujemy w Biskupinie w warstwach osadniczych łużyckich w osiedlu obrofr nym z wczesnej epoki żelaznej, na dawnej wyspie ciekawy nóż brązowy typ z J* okresu epoki brązu. Natomiast w Wenecji posiadamy brązowy grot oszczepu z IV/» okresu epoki brązu wydobyty z bagna z Gąsawy zaś z grobu przedmioty brązowe oz»°" bne z IV okresu epoki brązu. Mimo wieloletnich poszukiwań i badań wykopaliskowy^

•W. Szafrański: Skarby brązowe z epoki wspólnoty pierwotnej (IV i V okres epoki brązowej) g$j§§| polscc, „Biblioteka Archeologiczna*’ t. VI, str. 247. Grot oszczepu znaleziono przy kopaniu torfu nWsfctt wschodniego brzegu jeziora Weneckiego. Zabytek ten otrzymałem od znalazcy w r. 1939 i przekazało*⁴ Muzeum w Poznaniu. Siekierkę brązową z Biskupina wydobyto również przy kopaniu torfu (stanowo**, w latach 1932—1934 na łąkach na południe od półwyspu blisko granicy łąk Marcinkowa Górnego. N» ‘ wymienionych punktach nie stwierdziliśmy innych pozostałości działalności ludzkiej z okresu kultury łui)<»^

⁴ J. Kostrzewski: Wielkopolska wczasach przedhistorycznych, wyd. II, Poznań 1923,str. 61. ryc, 174 -

*    Z. Podko wińska: Miecze brązowe z Wojciechowic w pow. jędrzejowskim w woj. kieleckim, „Światowit"/-^ (1932—1933), str. 158 — 160. tu m. in. okazy z Ukrainy zachodniej miecze podobne do okazu Z *sH znane i z innych obszarów poza polskich. Uchodzą one za typy północne.

•    H. Schubart: Ern Griffzungenschwert aus der Ostsee vor Usedom, „Ausgrabungen und Fundo" t