pdl1

tali (...) Pozwalajcie im kucharek młodych, jako prawym celibatom, bo białej komży białej głowy trzeba. (...) Przywódzcie je też k’temu, aby heretyki palili. którzy teraz powstali ku wielkiej naszej szkodzie, jako się Husyan, Luter. Kalwin: ci przyprawili lud chrześcijański, iż się wszyscy jęli czytać pisma bożego. (...) Dodawajcie swoim nauki w gadaniu, zwłaszcza sofistryej, która głozuje i nicuje ewangelią, (...) stądżeć przyjdą znienagła walki między królami samymi, z cesarzem i książęty niemieckimi z papieżmi, iż potracą ludzi między sobą nam kwoli bez liczby".

Koffel. „Też jest rota czartowska wielka z hordy Bachusowej, nad którą rotmistrzem Koffel. Ten sprawuje pijanice wszytki i przywodzi je ku wszemu złemu. Czart, osiadszy serce (pijaka), podburza go:... A pij dobrze, jadłeś surowy kęs; toż nasz doktor: gorzałka po ranu, a piwo pod wieczór. Odmi gębę, nastrój wąs, krokiem chodź, bądź srogi... Ujedzieszli z pokojem od towarzystwa, tedy doma uczyń niepokój, ubij żonę, rozpądź czeladź, garnce potłucz, poduszki posiecz, a zapomnij nazajutrz ani sobie daj wspominać".

Markot i Szczebiot. „Tym czartom rozkazał Lucyper, aby ludzi języczne przywodzili ku swarom i obmówkom rozmaitym, szepcząc im za uchem, jako ma mówić; stądże ludzie przychodzą ku złym przygodom, ku zelżeniu, ku nienawiści, nieprzyjaźni i ku zabiciu, kto się rozumem nie umie sprawować".

Odma .....umie i pyszno, i łagodno mówić z każdym, wielkim i małym.

gotów się odmienić, kiedy chce".

Odmieniec .....jest też drugi rodzaj tych czartów, którzy się odmieniają

w rozmaite osoby, tak zwierzęce jako i ptaszę. Na tych też jeżdżą baby: gdy się przemieni w wilka, stądże go drudzy zowią wilkołek".

Rozwód .....jeden rotmistrz czartowski, co nie tylko małżeństwa roz

wodzi, ale i jednania, i inne sprawy dobre abo nabożne, strzegąc tego, aby ludzie w zgodzie nigdy nie bywali, jedno zawżdy w kłopocie, będąc w kłopocie ku desperacyjej w czartowskie sidła".

Strojnat .....czart pyszny, który stroi pyszne ludzi, przyglądając pychy.

pompy, postawy, wkradszy się w afekty ludzkie, tak w ubiorze, w chodzie, jako w potrawach obojga narodu. Ale widzimy więcej w tej mierze był wy-stępniejszy rodzaj żeński niż mężczyński, zwłaszcza nasze szlachcianki, którym ten czart szepcze za uchem: Spraw sobie nowy strój, w starym to już chodzisz...".

Śmieszek .....sprawuje wszytki naśmiewce. którzy stroją śmiechy z pro

stych ludzi, sprawują też błazny, w których się królowie, panowie kochają więcej niż w ludziach statecznych, sam się śmieje z tych wszech, którzy chcą być trefni, dworni, a błąd się ich dzierży".

Węsad „...czart, co ludziom dobytek morzy. Mają czarci z tego jednę

rozkosz, gdy baby żegnają dobytek, mówiący ladaco, w czym się oni kochają.

1X2