prężeń wywołujących odkształcenia plastyczno (w porównaniu z naprężeniami określonymi teoretycznie).
Mała wartość granicy plastyczności materiałów wyżarzonych świadczy o istnieniu w tych materiałach odpowieduicj liczby dyslokacji. Liczbę tę określa się przez podanie tzw. gęstości dyslokacji q. Jest to mierzona w centymetrach dyslokacji są granice ziaren lob zaburzenia spowodowane obcymi wtrąceniami, gdzie dodatkowo występuje koncentracja naprężeń spowodowana, między in-.nymi, różnymi własnościami sprężystymi materiału i zanieczyszczeń. Ponadto
y |
r | ||||
1 | |||||
5? | |||||
/L |
z: |
zl |
1 | |||
| | ||||||
s |
i | |||||
y |
9 | |||||
V | |||
li | |||
l'"’ | |||
I \A' | |||
l'\ \ | |||
\r'ł |
1 |
u |
;Rys. 1.27. Powstanie dyslokacji przez połączenie się kryształów o małym kąoio pochylenia względem siebie: a) kryształy przed połączeniem, b) kryształy po połączeniu
z | ||||||
*( | ||||||
y |
y s / s -a | ||||
TĄ | ||||
" |
r i | |||
*■ 5s | ||||
V |
Gdy gęstość dyslokacji w krysztale jest zbyt mała i istnieją trudności w ich tworzeniu się, występują znaczne naprężenia uplastyczniające. Spowodowane to jest koniecznością działania dużych naprężeń, niezbędny eh. do uruchomienia Źródeł dyslokacji. Uzyskanie kryształów o malej gęstości dyslokacji wymaga jednak specjalnych zabiegów.
r | ||||||
V * |
te |
i J * | ||||
>jl |
!>*V | |||||
.y | ||||||
y | ||||||
I |
•/ |
////Ty"'. |
i | ||||||
Ig? |
T- | ||||||
/ |
l • | ||||||
d |
iy |
Bf |
jft* | ||||
y |
s | ||||||
/ |
długość linii dyslokacji znajdujących się w 1 cm3 metalu. Gęstość dyslokacji w materiale wyżarzonym w przybliżeniu odpowiada gęstości dyslokacji, któij powstają w czasie krzepnięcia metalu. Tc ostatnie dyslokacje powstają, podcz*^ krystalizacji, między innymi na skutek łączenia się poszczególnych fragmentóW kryształów pochylonych względem siebie pod niewielkimi kątami (rys. 1.210 W materiale odkształcanym plastycznie dyslokacje tworzą się w micjscacjj]
Rys. 1.26. Schematy ilustrujące powstanie odkształcenia trwałego w w lokacji: a) krawędziowej, b) śrubowej, c) złożonej
3.4. ODKSZTAŁCANIE PRZEZ BL1ŹNIAKOWANIE
jatomów występuje w tym przypadku w płaszczyźnie gęsto upakowanej, na .odległość mniejszą od parametru sieci. Ma to miejsce wtedy, gdy przemieszczanie to nie odbywa się w kierunku najgęściej obsadzonym przez atomy, tak jak przy dyslokacji jednostkowej (rys. 1.2Sa), ale pod kątem 30° do tego Kierunku. W rezultacie powstaje błąd ułożenia.
[ Jeżeli dyslokacjo częściowe powstaną w każdej następnej płaszczyźnie gęsto Spakowanej w pewnym obszarze kryształu, to utworzy się w nim również taka
42