IMG06

Występujące w złączach naprężenia są częściowo relaksowane na drodze odkształcenia plastycznego, przy czym szybkość narastania odkształcenia (0,02^-0,03 mm/s) w wysokich temperaturach jest co najmniej o rząd wielkości wyższa niż w temperaturach bliskich temperaturze otoczenia (0,003-^0,0005 mm/s). Małe szybkości odkształcania w obecności struktury martenzytycznej prowadzą do lokalizacji odkształcenia przede wszystkim na granicach ziaren, sprzyjając powstawaniu pęknięć zimnych po całkowitym ochłodzeniu połączeń spawanych.

Naprężenia powstające podczas spawania można obniżyć przez:

-    podgrzewanie przed spawaniem,

-    ograniczenie temperatury ochłodzenia złącza przy wielościegowym spawaniu,

-    podwyższenie energii liniowej łuku podczas układania drugiego ściegu.

Najczęściej jednak, jeśli tylko pozwalają na to warunki techniczne, elementy spawane poddaje się obróbce cieplnej odprężającej. Rozkład naprężeń w złączu spawanym po spawaniu i po obróbce cieplnej odprężającej pokazano na rysunku 9.9. Widać na nim, że po spawaniu naprężenia rozciągające są równe 386 MPa, co odpowiada granicy plastyczności stali 15G2ANb. Wyżarzanie przez dwie godziny w temperaturze 600°C spowodowało prawie całkowite usunięcie naprężeń [171].

Rys. 9.9. Rozkład naprężeń w złączu spawanym po spawaniu i po obróbce cieplnej w temperaturze 600°C

przez 2 godz. [171]

516