IMG55

216

azotku boru są duża odporność na zużycie i duża wydajność, a także niska temperatura szli-fowania, co zapewnia dobrą jakość warstwy wierzchniej. Regularny azotek boru wykazuje w przeciwieństwie do diamentu dużą odporność na chemiczne oddziaływanie żelaza, kobaltu i niklu w wysokich temperaturach. Ściernice takie wykazują w szlifowaniu stali 2+10-krotnie mniejsze zużycie od diamentowych.

Regularny azotek boru znajduje zastosowanie do szlifowania kształtującego i wykańczającego stali, żeliwa, stali nierdzewnych i stopowych, metali nieżelaznych. Nadaje się przede wszystkim do obróbki trudno skrawałnych stali szybkotnących o dużej zawartości węglików.

Diament syntetyczny ma powierzchnię bardziej chropowatą niż diament naturalny, o dużej liczbie krawędzi i wierzchołków o mniejszych kątach wierzchołkowych. Ziarna te odznaczają się więc lepszymi właściwościami skrawnymi. Diament jest najtwardszym ze wszystkich znanych w przyrodzie materiałów. Podstawową metodą wytwarzania diamentów syntetycznych z grafitu jest wysokociśnieniowa (6,5 GPa) i wysokotemperaturowa (2000 K) synteza z użyciem metalicznego niklu jako katalizatora. Typowe diamenty mają najczęściej wymiary do 0,4 mm, natomiast specjalnie prowadzona synteza pozwala otrzymać ziarna nawet do 1,2 mm.

Ściernice diamentowe ze spoiwem żywicznym zaleca się między innymi do szlifowania dokładnego węglików spiekanych i ostrzenia narzędzi skrawających. Ściernice diamentowe ze spoiwem metalowym i ceramicznym służą między innymi do szlifowania węglików spiekanych, ceramiki, szkła, krzemu, skóry i gumy.

73. Wielkość ziarna ściernego

W zależności od wielkości wyróżnia się ziarno i mikroziamo ścierne. W celu oznaczenia wielkości ziarna i mikroziama przyjęto jako wymiar charakterystyczny szerokość a najmniejszego opisanego na nim prostopadłościanu. Zależność między długością l, szerokością a i wysokością h prostopadłościanu ma postać

hźaśl

Najbardziej odpowiedni kształt do wyrobu narzędzi ściernych spojonych ma ziarno speł-niąjące zależność: l/hś 3.

Dla ziarna charakterystyczny wymiar określa się metodą przesiewania przez sita, a dla mikroziama metodą sedymentacyjną, polegającą na badaniu opadania cząstek fazy rozproszo-nej w płynie pod wpływem siły ciężkości.

Numer ziarna stanowi wyróżnik charakteryzujący zakres wymiarów ziarna. Dla ziaren (a > 53 pm) odpowiada on dawnej liczbie ziarnistości, tj. liczbie oczek sita, przez które przesiewa się ziarno, występującej na długości jednego cala.

Numery ziarna dla narzędzi ściernych spojonych zawierają się w zakresie od 6 (wymiar charakterystyczny 2800+2360/im) do 220 ( wymiar charakterystyczny 75+S3pm), natomiast numery mikroziama dla narzędzi ściernych spojonych, past ściernych i ścierniwa luzem w zakresie od F230/53 (wymiar charakterystyczny 56,0*50,0pm) do F1200/3 (wymiar charakterystyczny 3,5+2,5/im).

7.4. Spoiwa

Spoiwo stanowi materiał łączący poszczególne ziarna ścierne w narzędziu ściernym. Musi ono być dostatecznie wytrzymałe i tworzyć trwałe połączenia (mostki) z ziarnami ściernymi. Trwałość tych połączeń zależy od powierzchni przekrojów mostków i może być "regulowana" przez dobieranie odpowiednich objętościowych stosunków składników narzędzia ściernego w procesie wytwarzania.

Spoiwa można podzielić na dwie zasadnicze grupy:

-    spoiwa nieorganiczne, do których zalicza się spoiwa ceramiczne, spoiwa magnezytowe i krzemianowe oraz spoiwa metalowe spiekane i metalowe galwaniczne,

-    spoiwa organiczne, do których należą spoiwa żywiczne naturalne, zwane też szelakowy-mi, spoiwa żywiczne sztuczne, spoiwa gumowe i spoiwa klejowe.

Na ściernice z materiałów ściernych twardych (konwencjonalnych) stosuje się głównie spoiwa ceramiczne, a następnie spoiwa żywiczne sztuczne, podczas gdy na ściernice z materiałów ściernych supertwardych przeważnie spoiwa metalowe (spiekane i galwaniczne) i spoiwa żywiczne sztuczne, a w mniejszym zakresie spoiwa ceramiczne.

7.4.1. Spoiwa nieorganiczne

Spoiwa ceramiczne są mieszaninami składającymi się z rozdrobnionych materiałów: skalenia, kaolinu, glinek ogniotrwałych, kwarcu i stopionych składników szkliwa. Spoiwa ceramiczne muszą być dostosowane do rodząju materiału ściernego i przeznaczenia narzędzia. Do zalet spoiwa ceramicznego zalicza się możliwość stopniowania twardości, wielką porowatość, duży współczynnik sprężystości wzdłużnej, odporność na działanie wody, olejów i dodatków chemicznych do cieczy chłodząco-sm trującej, dużą odporność na nagrzewanie.