S6302472

01. P03ĘCIA TERMINOLOGICZNE

01.01. Określenia składników układów klnowatycsnych Łańcuch kinematyczny (łk)

Każda obrabiarka do metali składa się z pewnej liczby zespołów posiadających różno mechanizmy, które w zależności od rodzaju obrabiarki i wykonywanej na niej pracy nadaj# zespołom lub ich elamentom ściśle określona ruchy.

Mechanizmy składaj# alf z elementów, które twórz# pary kinematyczne (np. zaz#blej#ce al# koła zębate, śruba z nakrętkę ltp.). Szereg par kinematycznych współpracujęcych ze aob# tworzy łańcuch kinematyczny (łk).

ŁtC może otrzymywać ruch bezpośrednio ze źródła napędu albo za pośrednictwem innego ŁK. Łańcuchy kinematyczne przenoezęce ruch ze źródła napędu na mechanizmy robocze obrabiarki i majęce wpływ na szybkość ruchu głównego i posuwowego nazywa się ŁK zewnętrznymi; ŁK majęce wpływ na kształtowanie powierzchni obrabianej (np. łańcuch ruchu tocznego we frezarce obwiednlowej) e# ŁK wewnętrznymi.

Owa lub więcej łańcuchów kinematycznych powiązanych ze aob# funkcjonalnie tworzy układ kinematyczny obrabiarki.

Schemat kinematyczny (rys, la)

Okłady kinematyczne obrabiarek przedstawia się w postaci schematów złożonych z umownych symboli graficznych w formie rozwiniętej na płaszczyźnie rysunku.

Schemat kinematyczny uzupełniony odpowiednimi danymi liczbowymi (liczby zębów kół, modułów, średnic kół pasowych, skoki śrub pocięgowych, prędkości obrotowe 1 moc silników napędowych) pozwala na przeprowadzenia niezbędnych obliczeń zarówno przy projektowaniu. Jak i użytkowaniu obrabiarki. Na podstawia schematu kinematycznego można się również zorientować o ogólnym układzie konstrukcyjnym obrabiarki.

Czytania schematów kinematycznych wymaga przyswojenia sobie umownych symboli stosowanych do oznaczeń typowych elementów obrabiarek. Symbole graficzne elementów lub mechanizmów obrabiarek rysuje się w XIX stopniu uproszczenia zgodnie z PN-82/M-01088 i PN-82/M-01089. Zestawienie najczęściej stosowanych symboli zamieszczono w wykazie 02 1 03.

Deszcze większym uproszczeniem schematu kinematycznego Jest tzw, schemat strukturalny. Różnicę pomiędzy schematem kinematycznym oraz strukturalnym przedstawia rys. la 1 b.

Schemat strukturalny (rys, lb)

Schemat strukturalny (ideowy) przedstawia układ kinematyczny w sposób bardzo uproszczony, z zaznaczeniem źródeł napędu, głównych łańcuchów kinematycznych, członów zalany przełożenia, sprzężonych łańcuchów kinematycznych, zespołów roboczych oraz powiązań między złożonymi ruchami kształtowania. Schemat strukturalny wprawdzie nie daje bliższych informacji o konstrukcji mechanizmów przekładniowych, ale za to pozwala na łatwiejsze zrozumienie podstawowych zasad kształtowania i współzależności ruchów.

Grupa ogniw współpracujących ze sobą. a mająca określone zadanie, tworzy węzeł łańcucha kinematycznego. Ogniwa łańcucha kinematycznego aog# być stałe oraz zaienne (np. koła zmianowe przekładni gitarowej) lub nastawne (np. liniał do toczenia stożków). Ogniwa zmienne i nastawne są konieczne dla dostosowania obrabiarki do żądanej pracy. Grupa ogniw zmiennych tworzy węzeł do tzw. narządzania obrabiarki.