Przesłanki rozwodu:
♦ zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego (przyczyna bezwzględna pozytywna; muszą występować obie cechy rozkładu jednocześnie)
Rozkład pożycia małżeńskiego jest zupełny, gdy nie zachodzi miedzy nimi żadna z 3 więzi. Rozkład pożycia małżeńskiego jest trwały, gdy w świetle zasad doświadczenia życiowego i w okolicznościach danej sprawy powrót małżonków do wspólnego pożycia jest wykluczony.
♦ brak zagrożenia dobra wspólnych małoletnich dzieci
♦ brak wyłącznego zawinienia rozkładu pożycia przez małżonka domagającego się rozwodu
♦ brak sprzeczności rozwodu z zasadami współżycia społecznego - zostanie spełniona, gdy w szczególności orzeczenie rozwodu nie spowoduje rażącej krzywdy dla małżonka nieżądającego rozwodu
Wyrok rozwodowy
W wyroku orzekającym rozwód sąd powinien zamieścić z urzędu następujące rozstrzygnięcia:
□ o rozwiązaniu małżeństwa (małżeństwo ustaje z chwilą uprawomocnienia się rozstrzygnięcia o rozwodzie)
□ o winie małżonków w zakresie rozkładu pożycia małżonków, chyba, że małżonkowie zgodnie wnosili o zaniechanie orzekania o winie
□ o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi
□ o obowiązku alimentacyjnym małżonków wobec ich wspólnych dzieci
□ o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania zajmowanego przez oboje małżonków w czasie ich wspólnego zamieszkiwania
Na żądanie sąd rozwodowy może w wyroku rozwodowym orzec ponadto:
1. o obowiązku alimentacyjnym między małżonkami po rozwodzie
2. o uprawnieniach do wspólnego mieszkania (podział prawa do mieszkania)
3. o podziale majątku wspólnego małżonków jeżeli nie spowoduje to nadmiernej zwłoki w postępowaniu
Skutki rozwodu:
1. wygasają prawa i obowiązki małżeńskie tworzące treść małżeństwa
2. zmiana stanu cywilnego małżonków, stają się osobami stanu wolnego i mogą zawrzeć kolejny związek małżeński
3. następuje podział majaku wspólnego
4. możliwość powrotu do nazwiska w ciągu 3 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku rozwodu
5. może powstać obowiązek alimentacyjny między małżonkami
6. ustaje możliwość ustawowego dziedziczenia jednego rozwiedzionego po drugim
Stosunki majątkowe małżonków
Małżeński ustrój majątkowy to sytuacja prawna małżonków względem przedmiotów majątkowych nabytych przez małżonków przed i po zawarciu małżeństwa.
USTRÓJ USTAWOWY (w postaci wspólności majątkowej) powstaje z mocy samej ustawy w chwili zawarcia małżeństwa, chyba, że małżonkowie przed zawarciem małżeństwa wyłączyli go zawierając małżeńską umowę majątkową albo, gdy w chwili zawarcia małżeństwa zachodzi okoliczność wykluczająca istnienie wspólności majątkowej między małżonkami (ubezwłasnowolnienie małżonka).
Dorobek małżonków, na który składają się przedmioty majątkowe nabyte przez oboje małżonków lub przez jednego z nich w czasie trwania wspólności ustawowej tworzy majątek wspólny (chyba, że poszczególne przedmioty majątkowe podlegają zaliczeniu w skład majątków odrębnych małżonków).
W ustroju wspólności ustawowej istnieją trzy masy majątkowe: majątek wspólny i dwa majątki odrębne każdego z małżonków.