ScannedImage 31

neczetu Karlina ad-Diua Ahmada al-Burdajni 18. Mihrab * ^m

używał środków na wymioty ^1S. Jazid II tak był przywiązany do dwóch swoich nadwornych śpiewaczek, Sallamy i Hababy, że gdy ta ostatnia udusiła się winogronem, które rzucił w jej usta dla żartów, porywczy młody kalif umarł ze zgryzoty ¹⁸. Jednakże palma pierwszeństwa w pijaństwie winna przypadać jego synowi al-Walldowi II (743-744), niepoprawnemu rozpustnikowi; mówią o nim, że stale chodził pływać do basenu wypełnionego winem, którego połykał tyle, że poziom płynu widocznie się obniżał¹⁷. Al-Walld, jak mówią, pewnego dnia otworzył Koran, a kiedy jego oczy natrafiły na następujący werset: „A każdy krnąbrny władca został obrócony w niwecz“ ¹⁸, posiekał świętą księgę na kawałki strzałami z luku, powtarzając przy tym dwa wiersze własnej kompozycji ¹⁹.

Kalif ten spędzał czas w swych zamkach na pustyni. Jeden z nich znajdował się w pobliżu al-Qarjatajn, w połowie drogi między Damaszkiem a Talmyrą. W al-Agani²⁰ przechowało się do naszych czasów opowiadanie naocznego świadka

0    jednej z jego rozpustnych biesiad pijackich. Jak zwykle, taniec, śpiew i muzyka towarzyszyły pijaństwu. Kiedy kalif umiał zapanować nad sobą, chował się za zasłony, które oddzielały go od współbiesiadników. Inaczej było w przypadku al-Walida, który przyłączał się do towarzystwa bawiąc się wraz z nim ²¹.

Tego typu zabawy nie były pomimo wszystko pozbawione pewnych wartości kulturalnych. Niewątpliwie wpływały one na rozwój poezji, muzyki i estetyki życia w ogóle i nie zawsze były tylko zwykłymi orgiami.

Do bardziej niewinnych i modnych rozrywek, które interesowały kalifów

1    ich dwór, należały polowania, wyścigi konne i gra w kości. Gra polo, która stała się ulubionym sportem za panowania Abbasydów, została zapożyczona prawdopodobnie z Persji pod koniec okresu omajjadzkiego, a walki kogutów w tym czasie nie należały do rzadkości. Polowanie było sportem wcześnie rozwiniętym w Arabii, gdzie pierwotnie używany był do polowania jedynie pies saluki (saluq%, od Saliią w Jemenie). Gepard (fahd) pojawił się później. Legenda głosi, że pierwszym Arabem, który użył go do polowania, był bohater wojny Basus, Kulajb ibn Rabfa. Persowie i Hindusi oswoili to zwierzę na długo przed Arabami. Jazid I, syn Mu’awiji, był pierwszym wielkim myśliwym w islamie i pierwszym, który wyuczył geparda jeździć na zadzie końskim. Jazid przyozdobił swoje psy myśliwskie w złote krążki na nogach i wyznaczył każdemu z nich specjalnego niewolnikaWyścigi konne były niezmiernie popularne wśród Omajjadów. Al-Walid, syn ^cAbd al-Malika, był jednym z pierwszych kalifów,

¹⁵ Większość naszych informacji o stylu i sposobie życia kalifów pochodzi z al-Agdni, dzieła w zasadzie literackiego, i z podobnych prac, których treść nie powinna być brana zbyt dosłownie. Al-Ayani, t. I, s. 3, daje takie kryterium wyboru: „wytworność, która cieszy przyglądającego się i bawi słuchacza¹¹.

¹⁸ Kitab aWJJjun (1865), 8. 40 n.; por. al-Atjani, t. XIII, s. 165.

¹⁷    An-Nawagi, Halhat al-Kumajt, Cairo 1299, 8. 98.

¹⁸    Sura 14, 18.

¹⁸ Al-Agani, t. VI, s. 125.

⁸⁰    T. II, s. 72.

⁸¹    Al-Crabiz, at-Tdg fi aljldq al-muluk, wyd. Abmad Żaki, Cairo 1914, s. 32.

⁸⁸ Faljri, s. 76.

Ido

13 - Dzieje Arabów