179
3.3«12. Kult przyjśoia Chrystusa.
W Hol lnie Markham (provj.no je. Ho rob o) ludność zaczęła budować w 19^3 r. duże ‘'domy radiowo*” i zakładać "instalację telefoniczną"^*. Niewątpliwie działalność ta była skutkiem obwerwaoji zachowania się i postępowania wojsk japońskich, które » początkiem 19*ł2 r, zajęły Półwysep Huon, stacjonowały w tym rojonie przez przeszło rok i zakładały prowizoryczną instalację telefoniczną dla celów wojskowych. Ofioorowie ANGAU penetrujący rojon zauważyli, że v miejscowościach Arau i Wompur w “domach radiowych" umieszczono żerdzie bambusowo, » których wychodziły "druty" (sznurek) na ciach do bambusowego "izolatora", a następnie w powietrzu prs-aproiradzor-re do stojącego obok innego "domu radiowego"^®. Każdego ranku przeprowadzano musztry wojskowe z kijami bambusowymi zamiast karabinów, Gdy po pewnym czasie zapytano Wyspiarzy dlaczego tok postępują, odpowiedzieli, że przygotowają się na przyjście Chrystusa; przez "instalację telefoniczną" otrzynają wiadomość o zbliżającym się Chrystusie. Eroń zaś miała służyć do wypędzenia a wyspy Białych po przyjściu Chrystusa. Wewnątrz domów ustawiono pole z wycięciami, aby Chrystus mógł po nich zejść, ozy ewentualnie riieszkańoy domów mogli wejść do Chrystusa. Każdy niał trzcinową "lampę”, aby nógł dobrze zobaczyć Chrystusa, gdyby • przyszedł nocą. Oficerowie AIIGAU tłumaczyli ludności, że gdyby Chrystus miał przyjść, to najpierw powiadomiłby gubernatora i że ohyba wJ.de lat upłynie, zanim Chrystus przyjdzie, zawsze jednak pierwszy będzie o tym wiedział gubernator. Taka interpretacja przez ofioerćw faktu przyjścia Chrystusa wzbudziła wśród ludności niechęć do Białych, którzy — jak sądzono — zagradzają -drogę nadejściu Chrystusa i nie ohcą się zgodzić, aby on przyniósł cargo od przodków. Usiłowano więc obejść JBiałych i zmylić ich czujność, cargo powinni przynieść bezpośrednio sami przodkowie, bez pomocy Chrystusa. Budowano więc w rejonach górskich “stacje obserwaoyjne" i domy przewidziane na mieszkanie dla przodków; ozyszozono cmentarze, na grobach składano ofiary na cześć przodków, niszczono tradycyjną broń i dobra użytkowe. Nie respektowano tradycyjnego prawa zabraniającego kobietom wohodzenia do domów mężczyzn, leoz razem, mężczyźni i kobiety, gromadzili się oodziennie przed “staojaral obserwacyjnymi", * wohodzili kolejno do wewnątrz "stacji" i pozdrawiali przywódcę kultu* Zgromadzeni razem w "stacji obserwacyjnej“ oczekiwali na przyjście przodków, modlili się i śpiewali pieśni. Gdy na niebie pojawiły się
____ » •
^ R. M. Bemdt, A Cargo Mowement in the Eastem Central Ilighlands of New Guinea, Oceania 23/1952-1953/227-232, Appendix 18 i 19; G. Gua-rigłia, dz.cyt. , s. 103; P* Norsley, dz.cyt. , s. 199-200.
L. Ewing, Report from Australian Miłitary Forco (New Guinea) 15 X 19^3, Barnu District.