skanowanie0005

Najczęściej firmy funkcjonują na wielu tynkach i sprzedają wiele produktów. Trzeba zatem wziąć pod uwagę podwójny wymiar sprzedaży: raz według rynków, a raz według produktów. W tym przypadku analizę obrotów dokonuje się metodą Sterna-Tyszyńskiego, zestawiając obroty tabelarycznie w układzie branżowo-przestrzennym. Dla określenia pozycji firmy na rynku trzeba znać dynamikę obrotów na obszarze jej działania, dzieląc wartości obrotów dla całego tynku z okresu badanego przez odpowiednie wartości obrotów z okresu podstawowego.

Stosując metodę podstawień łańcuchowych, jak w przypadku pojedynczego rynku, uzyskujemy następujące efekty cząstkowe zmian w obrotach :

1. w układzie branżowym (dla produktów):

) efekt konkurencji - uwzględnia konkurencyjność danego produktu na rynku. O aktywizacji sprzedaży świadczy jego dodatnia wartość, a o złym działaniu przedsiębiorstwa w tym zakresie wskazuje wartość ujemna.

b)    efekt struktury rynku (struktury przestrzennej) - wskazuje na zgodność (dodatnia wartość) lub ńiezgodność (ujemna wartość) rozmieszczenia danego produktu na rynku z punktu widzenia jego pokupności.

c)    efekt strukturyytowarowej - związany z oddziaływaniem czynników preferencyjnych w zakresie wyporu określonych produktów. Uwzględnia on wypływ zróżnicowania asortymentowego. Dodatnia jego wartość mówi o względnej atrakcyjności danego towmru, zaś ujemna - o względnym braku zainteresowania.

d)    efekt popytowy - uwzględnia Wpływ warunków zewnętrznych, na które firma nie ma większego wpływns^awarte sącw nim oddziaływania związane z ogólną chłonnością

pojemnością rynku. Dodatnia jego wartość to efekt ssania na rynku (korzystna sytuacja), natomiast ujemna - erektóśnienia.

Efekty te zapisujemy kolej i

m    m    m ^

Aą = (jr 4 - jr /;4)+(jr ^rA ~ ^r>.4.)+U 4. - >:4)+0:4. - 4)

7 = 1    7=1    7=1

2. w układzie przestrzennym (dla rynków): po kolei mamy:

a)    efekt konkurencji - wskazuje na konkurencyjność przedsiębiorstwa na danym rynku pod względem oferowanego asortymentu produktów. Jeżeli dana firma jest jedynym uczestnikiem na rynku, to jej efekt konkurencyjności równa się zeru. Odpowiednio do tego współwystępujące sąsiednie efekty⁷ (efekt struktury towarowej - dla tynków oraz efekt struktury przestrzennej - dla towarów) również wynoszą zero.

b)    efekt struktury' towarowej - oznacza rozdysponowanie potencjału promocyjnego na danym tynku miedzy⁷ różne produkty'. Uwzględnia on selektywność rynków branżowych względem danych produktów. Dodatnia jego wartość to prawidłowa selektywność, a ujemna - nieprawidłowa.

c)    efekt struktury przestrzennej (struktury tynku) - świadczy o różnej atrakcyjności rynków'. Dodatnia wartość mówi o łatwości sprzedaży na danym rynku, ujemna zaś o uciążliwościach związanych ze zbytem.

d)    efekt popytu - w tym przypadku odnosi się on do rynków. Jego dodatnia wartość świadczy o ssaniu na danym rynku w zakresie całego asortymentu,- a ujemna -o sytuacji ciśnienia na rynku.

Efekty te zapisujemy kolejno następująco :

^Aa,=(Z ■4 - Z A)+(L^rA - ^rA)⁺(^rA ~ ) +    - A

i=1