258 | język nowych mediów > operacje >
filmów, łączące materiał filmowy z elementami graficznymi, lokują wszystkie elementy na równoległych płaszczyznach, elementy te poruszają się równolegle do ekranu. To jest logika animacji, w której obrazy układane są równolegle do siebie, a nie kina aktorskiego, w którym kamera zwykle porusza się w przestrzeni trójwymiarowej. Jak zobaczymy w podrozdziale Cyfrowe kino, takie podporządkowanie animacji materiału kręconego „na żywo" jest jedną z cech cyfrowego kina.
Petersburska artystka Olga Tobreluts, używająca kompozytowania, również szanuje iluzję spójnej rzeczywistości perspektywicznej, równocześnie robiąc z nią różne sztuczki. W filmie Mądremu biada (1994, reżyseria Olga Komarowa), dziele opartym na znanej sztuce napisanej przez XIX-wiecznego pisarza rosyjskiego Aleksandra Gribojedowa, Tobreluts nakłada obrazy przedstawiające zupełnie różne rzeczywistości (zbliżenia roślin, zwierzęta w zoo) na okna i ściany różnych wnętrz. W jednej ze scen dwie postaci rozmawiają na tle okna, przez które widzimy stado szybujących ptaków wzięte z filmu Hitchcocka Ptaki, w innej - delikatna, renderowana przez komputer grafika, umieszczona na ścianie za tańczącą parą, płynnie przechodzi z jednego obrazu w drugi. W tego typu ujęciach Tobreluts zrównuje dwie rzeczywistości pod względem perspektywy, ale nie skali. Rezultatem jest ontologiczny montaż oraz nowy rodzaj montażu w kadrze. O ile awangarda filmowa lat 20. i MTV (Musie Television) na początku swej działalności zestawiały w jednym obrazie radykalnie odmienne rzeczywistości, a hollywoodzcy artyści używają kompozytowania do sklejenia różnych obrazów w spójną iluzjonistyczną przestrzeń, o tyle Zeman, Rybczyński i Tobreluts penetrują kreatywny obszar między tymi dwiema skrajnościami. Przestrzeń między kolażem modernistycznym i hollywoodzkim realizmem kinowym staje się nowym obszarem kina, gotowym do eksploracji, stosując cyfrowe kompozytowanie.
Teleakcja - trzecia operacja omawiana w tym rozdziale - może się wydawać jakościowo odmienna od dwu pierwszych - selekcji i kompozytowania. Nie jest ona wykorzystywana do tworzenia nowych mediów, a jedynie do ich udostępniania. Dlatego też może nam się początkowo wydawać, że teleakcja nie ma bezpośredniego wpływu na język nowych mediów.
Wykonywanie tej operacji jest oczywiście możliwe dzięki projektantom komputerowego sprzętu i oprogramowania. Wiele udostępnionych w sieci kamer pozwala użytkownikom na obserwowanie odległych miejsc, większość witryn WWW zawiera hiperłącza umożliwiające „teleportowanie się" z jednego zdalnego serwera na inny. Równocześnie wielu projektanów stron komercyjnych robi wszystko, aby opóźnić opuszczenie strony przez użytkownika. Chcą, aby każdy odwiedzający jak
> Lev Manovich > www.waip.com.pl