skanuj0107 (21)

6.8. Przyroda terenów wiejskich

317

I zużycie pestycydów. Na przykład, w 2005 roku zużyto zaledwie 52% nawozów NPK ft w porównaniu z rokiem 1990 (choć już nieco więcej niż w 2003 roku), natomiast o 16,7% więcej pestycydów, zwłaszcza środków grzybobójczych. Dzięki ekstensyw-[ nej uprawie roli agrocenozy wielu regionów Polski stały się ostojami licznych tak-| sonów roślin i zwierząt w Europie już zanikłych lub bardzo rzadkich;

*    kontynuowanie w niektórych regionach kraju uprawy starych rodzimych odmian [ roślin oraz hodowli tradycyjnych ras zwierząt gospodarskich, o dużym znaczeniu dla ochrony różnorodności genetycznej, zaniechanych w innych krajach

I Europy z powodu niskiej opłacalności;

■ stosunkowo niski, z nielicznymi wyjątkami, stopień fizycznej degradacji gleb, uwarunkowany głównie technologią upraw, zwłaszcza oszczędnym stosowaniem p ciężkiego sprzętu.

Zbiorowiska segetalne w uprawach zbóż

I Tradycyjnie uprawianym roślinom zbożowym, okopowym i innym towarzyszą swo-■e zbiorowiska roślin segętalnych, zbudowane z dziesiątków gatunków rodzimych £ obcych, przywleczonych do kraju często przed wiekami. Na przykład, zależnie od ■fcściwości gleb, gatunku lub odmiany uprawianej rośliny i sposobu uprawy, wykształcają się zróżnicowane zespoły chwastów towarzyszących uprawom zbóż, w tym:

\ 1) zespół wyki czteronasiennej Vicietum tetraspermae, najpospolitszy i najbardziej ■■lenny na obszarze Polski, z takimi gatunkami charakterystycznymi i wyróżnianymi, jak wyka czteronasienna, stokłosa żytnia, rdest gruczołowaty i przetacznik ■kszczykowy;

L 2) zespół maku piaskowego Papareretum argemones, z wieloma gatunkami roślin kritnących wczesną wiosną (przetacznik polny, wiosnówka pospolita, złoć polna) pl> późnym latem (maki), rozwijający się na ciepłych, słabo kwaśnych glebach piasz-k^stych;

3) zespół chłodka maleńkiego i czerwca rocznego Amoserido-Sderanthetum o wyklinie subatlantyckim charakterze, występujący na najmniej urodzajnych, kwaśnych Uchach piaszczystych w zachodniej i środkowej części kraju;

*    4) zespół włóczydła polskiego i czechrzycy grzebieniowej Caucalido-Scandicetum, przywiązany do gleb o wyraźnie zasadowym odczynie, pospolity na Wyżynie Małopolskiej i Wyżynie Lubelskiej.

i Podobne zróżnicowanie występuje wśród zbiorowisk towarzyszących uprawom ■■ślin okopowych, reprezentujących m.in.:

Zbiorowiska segetalne w uprawach roślin okopowych

1)    zespół jasnoty różowej i przetacznika lśniącego Lamio-Veronicetum politae, najpospolitszy w całym kraju, z wyjątkiem północnej części, i silnie zróżnicowany |n odmiany regionalne;

2)    zespół chwastnicy jednostronnej i włośnicy sinej Echinochloo-Setarietum, sze-Idko rozprzestrzeniony na glebach paszczysto-gliniastych, szczególnie w środkowej : zachodniej Polsce;

3)    zespół szczawika żółtego i komosy wielonasiennej, związany przede wszystkim z żyznymi madami w akumulacyjnej strefie dolin rzecznych;