strona5

145

Mięczaki

i pokarmami planktonozastępczymi. W przeciwnym razie będą coraz słabsze, a z czasem doprowadzimy do ich zagłodzenia. W przeciwieństwie do omówionych wyżej gatunków małży, gniazdówki nie są zwierzętami przeznaczonymi dla początkujących akwarystów. Karmienie. Wszystkie małże są filtratorami. Cząstki odfiltrowanego planktonu nie mogą być większe niż 15-40 /rm (15- do 40- tysięcznej części milimetra). Wszystkie zawiesiny złożone z cząstek o większej średnicy będą ponownie wydalane do wody. Jako pokarm używa się planktonu zastępczego. Niektóre małże (Tridacna) posiadają opisane już w rozdziale o koralach madreporowych zooksan-telle i nie potrzebują dodatkowego dokarmiania, lecz intensywnego oświetlenia. Wrogowie. Naturalnymi wrogami małży są drapieżne gatunki rozgwiazd. Swoimi ramionami obejmują one upatrzoną wcześniej ofiarę i próbują otworzyć zamkniętą muszlę małża. Silne pociągnięcia doprowadzają w końcu do nadwerężenia zwieraczy i muszla się otwiera. Gdy powstająca szpara jest jeszcze stosunkowo niewielka, rozgwiazda wciska przez nią swój żołądek i zaczyna rozpuszczać ciało małża produkowanymi przez siebie sokami trawiennymi. Dlatego drapieżne gatunki rozgwiazd i większe skorupiaki nie są właściwymi partnerami dla małży.

Wskazówki praktyczne. Przydacznie z rodzaju Tridacna i spokrewnione z nimi gatunki, które posiadają zooksantelle, potrzebują silnego oświetlenia lamp HQI. Poza tym, w przeciwieństwie do zamieszkujących strefę pływów omułków (Mytilus), lubią one umiarkowany, ale regularny ruch wody.

Ci akwaryści, którzy posiadają dobry zmysł obserwatorski, zauważą w ciele niektórych małży obecność małych krabów lub krewetek („strażnicy małży”). Żyją one w jamie płaszczowej i rzadko opuszczają wnętrze swojego gospodarza. Związek tych dwóch organizmów ma charakter komensalizmu i zazwyczaj nie jest on szkodliwy dla zdrowia małży.

Wiele gatunków małży przytwierdza swoją muszlę do podłoża za pomocą tzw. bisiorów. Znajdujący się u nasady nogi małża gruczoł bisiorowy wydziela krzepnący w wodzie płyn, z którego powstaje plątanina lepkich i trudnych do zerwania nici. Jeśli będziemy zbierali osiadłe gatunki tych zwierząt, to ze szczególną ostrożnością powinniśmy obchodzić się z siecią bisiorów (nie powinniśmy jej

na siłę odrywać od podłoża, ale odcinamy ją nożem tuż przy powierzchni skały). Najlepiej zbierać je wraz z fragmentami podłoża. Nie dojdzie wtedy do uszkodzenia nici.

Głowonogi (Cephalopoda)

Do głowonogów należą dziesięcioramien-ne mątwy (Sepia) i kalmary (Loligo) oraz ośmiornice (Octopus). Są one wprawdzie blisko spokrewnione z „prymitywnymi” gatunkami mięczaków, ale odznaczają się wyjątkową inteligencją. Dzięki temu będą one bardzo ciekawymi mieszkańcami naszego akwarium.

Praktycznie są one nieosiągalne w sklepach zoologicznych. Transport jest bardzo skomplikowany i trudny, ponieważ przewożone zwierzęta mogą wydzielać duże ilości sepii. W skrajnych przypadkach może to doprowadzić do samozatrucia i śmierci transportowanego głowonoga. Dlatego podczas transportu powinniśmy bardzo często zmieniać im wodę, co, w przypadku tradycyjnego przewozu drogą lotniczą, nie jest rzeczą zbyt prostą. Ośmiornice z Morza Śródziemnego, jak również gatunki nie osiągające dużych rozmiarów (np. pochodząca z Indopacyfiku ośmiornica niebieskopunktowa - Uwaga! Bardzo jadowita!) doskonale przystosowują się do warunków akwariowych.

Przez pewien czas możemy także hodować w akwarium dziesięcioramienne mątwy.

Głowonogi (iCephalopoda)

U góry: Ośmiornica

Hapalochlaena

maculosa

U dołu: Dziesięciora-mienna mątwa (Sepia)