strony112 113

transportu, założeń planu miasta. Wspomniał też, że jego hipotezy dotyczyły wyłącznie miast amerykańskich.

Późniejsi interpretatorzy koncepcji Burgessa ograniczenia te znieśli, wprowadzając bardziej realne założenia.

5.2.2. Sektorowy model H. Hoyta

H. Hoyt [1939] po przeprowadzeniu badań w Stanach Zjednoczonych stwierdził, że klasyczny model koncentryczny nie znajduje potwierdzenia. Na podstawie własnych studiów wykazał, że nie odległość od centrum, a kierunek jest podstawowym czynnikiem kształtującym przestrzenną strukturę miasta.

Model Hoyta, znany pod nazwą sektorowego (lub klinowego), zakłada, że miasta rozwijają się najczęściej w fonnie pewnych sektorów, których granice przebiegają w układzie promienistym. Rozwój przestrzenny tych sektorów następuje w kierunku zewnętrznym.

Do centrum miasta (zwykle jego najstarsza część) przylegają wzdłuż arterii transportowych strefy, mające kształt wydłużonych klinów. Akcentuje się przy tym, że użytkowanie wewnątrz każdego sektora jest podobne. Stanowi to zazwyczaj kryterium wydzielania takich sektorów, jak: przemysłowy, mieszkali o niskim standardzie, lepiej wyposażonych dzielnic mieszkaniowych ora/ dzielnic luksusowych. Najszybszy rozwój wykazuje miasto wzdłuż klinów obsługiwanych przez najlepsze szlaki komunikacyjne. Rezultatem tego jest rozszerzający się, sektorowy układ użytkowania ziemi o zróżnicowanej strukturze zarówno pod względem funkcjonalnym, jak i społecznym (przy zachowaniu założeń pierwotnej struktury w jego wewnętrznych częściach). Miasto przybiera często kształt „gwiazdy” z wysuniętymi na zewnątrz ramionami (rys. 24).

Kys. 24. Sektorowy model rozwoju miasta Źródło: Harris, Ullman 1945, s. 11

Pewną odmianą modelu sektorowego jest przedstawiony na rysunku 25 gwiaździsty model korytarzowy [Shafer 1977], Jego koncepcja opiera się na .'twierdzeniu, że potencjalny rozwój miasta następuje wzdłuż linii Inmsportowych, które stwarzają najlepsze warunki rozwoju przemysłu oraz lokalizacji usług i handlu detalicznego. Wzdłuż tych korytarzy wykształcają się równoległe do nich strefy zamieszkane przez ludność uboższą robotniczą która lokalizuje się tam ze względu na łatwy dostęp do taniego transportu masowego, u także bliskość usług oraz miejsc pracy. Klasy średnie o wyższym poziomie dochodów zamieszkują w nieco odleglejszej strefie, która jakkolwiek jest hardziej oddalona od transportu masowego i centrum miasta, zapewnia lepsze warunki życia. Model korytarzowy (współcześnie zwany też pasmowym)jest /wiązany przede wszystkim z rozwojem systemu transportu masowego.

I centrum, 2 - dzielnice ludności uboższej, 3 - dzielnice klas średnich, 4 - dzielnico klas 'mnożnych, 5 - obszary rezydencji wiejskich Źródło: J. Regulski 1982, s. 117

i'y». 25. Gwiaździsty model korytarzy

©