ZF Bień4

74 Wartość pieniądza iv czasie

Podsumowanie

Jednym z zasadniczych elementów, które wymagają uwzględnienia przy podejmowaniu i realizacji decyzji gospodarczych, jest zmienna wartość pieniądza w czasie. Jest ona określana przy pomocy swoistego rodzaju ceny pieniądza, jaką jest stopa procentowa, na którą składa się wynagrodzenie dla pożyczkodawcy za udostępnienie kapitału (jego koszt dla pożyczkobiorcy) oraz koszt ryzyka, wynikający z możliwości utraty przez dłużnika zdolności do spłaty zadłużenia.

Kalkulując wartość pieniądza w czasie, można wyróżnić:

—    przyszłą wartość pieniądza, na którą składa się kapitał pierwotny powiększony o odsetki przypadające za czas oczekiwania na zwrot kapitału,

—    aktualną wartość pieniądza, który będzie stał do dyspozycji w przyszłości; określa się ją przez pomniejszenie oczekiwanej w przyszłości kwoty o odsetki za czas oczekiwania przy pomocy rachunku dyskonta.

Stopa procentowa wykazuje określone związki z aktualną stopą inflacji. Jeżeli nominalna stopa procentowa przewyższa poziom inflacji to realna stopa ma dodatni charakter. Stopa nominalna kształtująca się poniżej poziomu inflacji określana jest mianem ujemnej stopy realnej.

Wysokość naliczanych odsetek zależy nie tylko od samego poziomu stopy procentowej. Istotne znaczenie ma również moment naliczania odsetek (tj. z góry lub z dołu) oraz czy są one wypłacane (pobierane) bieżąco czy dopisywane są do kapitału, powiększając jego wielkość, od której nalicza się kolejne odsetki w następnym okresie. Z tego punktu widzenia można rozróżnić rachunek odsetek prostych pobieranych bieżąco z góry (dyskonto) lub z dołu oraz odsetek złożonych kapitalizowanych tj. dolicza-