DOPŁATY DO CEN PRODUKTÓW ROLNYCH
Rządy wielu krajów interweniują na krajowych rynkach produktów rolnych. W krajach EWG istnieje specjalny fundusz rolny, którego celem jest m.in. utrzymywanie odpowiednich cen, gwarantujących zadowalające dochody dla rolników. Niekiedy aktualna cena rynkowa na jakiś produkt rolny nie zapewnia rolnikom odpowiedniej rentowności. W rezultacie rolnicy zaniechają w następnym roku uprawy danej rośliny czy też hodowli zwierząt. Powstaje ryzyko redukcji podaży, co przy danym popycie pociągnie za sobą wzrost cen produktów rolnych. Popyt, podaż i ceny żywności są niezwykle czułym elementem nastrojów społecznych, co z kolei ma wymiar wyraźnie polityczny - spokój społeczny jest gwarancją stabilności rządu.
Reakcje ekonomiczne i polityczne skłaniają rządy wielu krajów do wspierania cen niektórych produktów rolnych przy pomocy różnego typu subsydiów.
Przyjmijmy, że cena równowagi tony pszenicy w danym okresie ustaliła się na poziomie P, i że na rynku rolnym nie istnieje jakakolwiek interwencja rządowa. Cena P, wyznacza ilość równowagi pszenicy w produkcie Qr Rząd podejmuje decyzję subwencjonowania ceny pszenicy ponieważ uważa, że minimalny poziom ceny powinien znajdować się powyżej Pr Jakie będą konsekwencje ustalenia przez rząd rynkowej ceny pszenicy powyżej równowagi? Przyjmijmy, że cena ustalona przez rząd wynosi P2 (P2 > P,). Co rząd musi uczynić, jeśli chce utrzymać cenę na poziomie P2 w następnych okresach czasu?
Odpowiedzi na te pytania odnajdziemy analizując wykres przedstawiający sytuację na rynku pszenicy.
Ustalenie przez rząd ceny pszenicy na poziomie P2 sprawia, że ilość oferowanej na rynku pszenicy wzrasta do Qs natomiast popyt na pszenicę spada do Q0. Na rynku powstaje nadwyżka podaży pszenicy równa różnicy między Qs i QD. W normalnych warunkach działania mechanizmu rynkowego
61