Image125

■ Konkurs

Jak to działa?

LI 100pH

Na rysunku przedstawiony jest układ z dwoma tranzystorami i diodą.

Jak zwykle zadanie konkursowe poleca na rozszyfrowaniu

Juk działu i do czego służy tuki układ?

Odpowiedzi, koniecznie oznaczone dopiskiem Jak9, należy' nadsyłać w terminie 45 dni oc ukazania się tego numeru EdW. Nagrodami w konkursie będą kity AVT lub książki.

Rozwiązanie zadania z EdW 5/2005

Przedstawiony układ z dwoma tranzystorami to prosta przetwornica DC/

DC. Taki schemat można znaleźć w Internecie i jest to jeden z najprostszych schematów tego typu.

Według opisu, umożliwia zasilanie z pojedynczej baterii półtorawolto-wej dowolnej, w tym białej lub niebieskiej diody świecącej LED, której napięcie pracy jest znacznie większe - nawet ponad 3V.

Idea jest następująca: tuż po włączeniu zasilania tranzystor T2 jest otwarty, spolaryzowany przez Rl. Napięcie na kolektorze T2 jest blis kie zeru i utrzymuje tranzystor Tl w stanie zatkania. Przez cewkę LI zaczyna płynąć prąd. Spadek napięcia na rezystancji cewki jest mały. Jednak zgodnie z zasadą pracy cewki, w cewce dołączonej do źródła napięcia indukuje się napięcie samoindukcji, w pierwszej chwili równe napięciu zasilania. Prąd cewki stopniowo rośnie, a napięcie samoindukcji cewki zmniejsza się. Oznacza to, że napięcie na kolektorze T2 mierzone względem masy stopniowo rośnie. Gdy wzrośnie do wartości około 0,6V, tranzystor Tl zostanie otwarty i napięcie na jego kolek torze spadnie praktycznie do zera. Zatka to tranzystor T2, co spowodu-

- H t K L A W A -

jc gwałtowne przerwanie prądu płynącego przez cewkę L1 i powstanie znacznego napięcia samoindukcji o przeciwnej biegunowości, niż występowało wcześniej na ccwcc. Prąd popłynie w obwodzie batciia cewka LI - dioda LED Dl - bateria. Energia zgromadzona w cewce zostanie oddana do diody LED, powodując jej świecenia. Następnie, gdy energia cewki się wyczerpie, nastąpi skokowy spadek napięcia na diodzie LED i ten ujemny skok napięcia dzięki kondensatorowi Cl spowoduje zatkanie Tl, a tym samym otwarcie T2 i ponowne ładowanie cewki L1 prądem płynącym przez T2.

W układzie nie występują wysokie napięcia i nie ma konkretnego powodu, żeby stosować w nim tranzystory BC547 o podwyższonym napięciu kolektora 45V - wystarczą BC548C, a może nawet najpopularniejsze BC548B

Uwaga! Układ nie był testowany w redakcji.

Zdecydowana większość nadesłanych odpowiedzi była prawidłowa. Nadeszły tylko dwie odpowiedzi niepoprawne:

-    jest to generator akustyczny,

-    miernik dobroci cewek.

Nagrody otrzymują: Ryszard Pichl - Gdynia, Jerzy Jankowski -Józefów, Marcin Miąskiewicz - Warszawa.

REKLAMA

P60

Magazynek metalowy 60 szufladek /czarny/ 112 zł

Zapraszamy do sklepów na Wolumenie!

01-912 Warszawa, ul. Wolumen 53

pawilon 44 RCS ELEKTRONIK

rezystory, kondensatory, elementy SMD

f—--- i pawilon 50	ZBYROMEX części RTV, głośniki, transformatory, akcesoria GSM	z
f pawilon óó	IRMA PIEKARZ półprzewodniki, przekaźniki, narzędzia, układy cyfrowe, rac	3

pawilon 84 F.H. STEMPS potencjometry, silniki, paski napędowe

lei.: 835 55 22 tel.: [phone] tel.: [phone] el.: 0501 206 801

12 Wrzesień 2005 Elektronika dla Wszystkich