164
Na rysunku 3.15—1 podano energie odpowiadające szerokości pasma zabronionego niektórych znanych półprzewodników. Widzialne pasmo promieniowania zawiera się w granicach długości fal od 0,38 pm (światło fioletowe) do 0,78 pm (światło czerwone).
164
'-2 15 tu
Oj
INI 'O - — .w
N N C
podczerwień j zakres widzialny I
Ga As GaP
InSb Ge Si CdSe CdS SiC
nadfiolet
ZnS
+
+■
U
—t—
0.35
i—i—i—i—i—\—f-0 1 • i i i I-h
75 3 2 1
Rys. 3.15— 1. Pasma zabronione niektórych półprzewodników
3.16. Luminescencja jest zjawiskiem absorbowania energii i następnie emitowania jej w postaci kwantów promieniowania widzialnego. Substancje wykazujące własności luminescencji zwie się luminoforami. W zależności od rodzaju energii pobudzającej luminofor do promieniowania odróżnia się:
— fotoluminesccncję wywołaną promieniowaniem widzialnym, nadfiołkowym lub rentgenowskim; występuje ona w lampach oświetleniowych („świetlówki”), ekranach rentgenowskich itp.;
— elektronoluminescencję (luminescencję katodową) powstającą przy bombardowaniu luminoforu elektronami; występuje w lampach oscyloskopowych, kineskopach itp.;
— elektroluminescencję powstającą pod wpływem prądu i pola elektrycznego;
— chemilumincscencję powstającą w wyniku przemian chemicznych.
Jeśli pobudzenie luminoforu i emisja promieniowania zachodzą praktycznie jednocześnie (rekombinacja bezpośrednia po czasie rzędu 10x s), mamy do czynienia z fluorescencją. Jeśli natomiast emisja promieniowania utrzymuje się przez pewien czas po usunięciu źródła pobudzającego, wówczas zjawisko nosi nazwę fosfore-scencji.
3.17. W skład luminoforów wchodzą związki nieorganiczne, najczęściej tlenki lub siarczki: cynku, wapnia, kadmu, magnezu, berylu, wolframu lub krzemu. Wprowadza się do nich niewielkie ilości (0,1... 1 %>) domieszek metalicznych, zwanych aktywatorami. Ich obecność w kryształach luminoforów wpływa na uzyskanie lepszej