200
mowa / wzrasta o pewną niewielką wartość d. Moment dipolowy wynosi więc teraz (l + d)q. Przyrost momentu qd jest momentem dipolowym indukowanym w cząsteczce polarnej.
Indukowane dipole elektryczne występują tylko w obecności zewnętrznego pola elektrycznego i są do niego proporcjonalne.
4.6. Prawo Gaussa zastosowane do dowolnej, hipotetycznej powierzchni zamkniętej S określa związek między strumieniem indukcji elektrycznej przechodzącym przez tę powierzchnię a całkowitym ładunkiem elektrycznym zamkniętym w jej wnętrzu
<1>E = $D dS = [A's] (4-6_1)
i* 1
przy czym ładunki elektryczne qt mogą mieć znaki dodatnie lub ujemne.
Zasadę tę opisuje w postaci różniczkowej jedno z równań Maxwella
VD = pe [A -s/m3] (4-6”2)
Wektor £>, reprezentujący tu gęstość strumienia indukcji elektrycznej, zwany jest zwykłe krótko indukcją elektryczną; pe jest gęstością ładunku elektrycznego, j Pole elektryczne E w jakimś punkcie obszaru związane jest z indukcją elektryczną ogólną zależnością
D = cE = e0 twE [A-s/m2] C4-6^)
gdzie: e jest elektryczną przenikalnością absolutną ośrodka, jego przenikał-nością względną, będącą jednocześnie jedną z tzw. stałych materiałowych w równaniach Maxwella charakterystycznych dla danego ośrodka. Wielkość e0 jest przenikalnością elektryczną próżni, równą 8,86- 10'12 A-s/y-m, zwaną również stałą elektryczną.
4.7. Dielektryk można traktować jako neutralny elektrycznie zbiór dipoli i ładunków1 punktowych. Jeśli dipole trwałe czy też indukowane są przynajmniej częściowo uporządkowane w jakimś określonym kierunku, określona objętość V dielektryka będzie miała wypadkowy, makroskopowy moment dipolowy P, zwany wektorem polaryzacji elektrycznej ośrodka lub krótko — polaryzacją elektryczną. Opisać go można wyrażeniem
(4-7-1)
P = lim—— [A-s/m2]
K-0 V 1 J