246
Typowym olejem roślinnym nie wysychającym jest olej rycynowy, uzyskiwany z nasion rącznika. Odznacza się dużą przenikalnością elektryczną (ok. 5) i wytrzymałością elektryczną nie ustępuje olejom mineralnym. Stosowany nieraz w kondensatorach. Podstawową jego wadą jest łatwość utleniania (i przechodzenia w postać żelu) w podwyższonej temperaturze przy dostępie powietrza.
Typowymi olejami wysychającymi są: olej lniany — uzyskiwany z nasion lnu oraz olej tungowy (zwany nieraz drzewnym) uzyskiwany z nasion drzewa tungowego (rosnącego na Dalekim Wschodzie). Wysychanie olejów zachodzi w wyniku polimeryzacji oraz utleniania nienasyconych kwasów tłuszczowych, wchodzących w skład tych olejów.
4.77. Dielektryki stałe, nieorganiczne, z uwagi na własności temperaturowe i technologię ich otrzymywania mogą być podzielone na:
— substancje nietopliwe, dostępne w stanie naturalnym; należą do nich mika i azbest;
— substancje o wysokiej temperaturze topnienia, obrabiane tylko przez spiekanie lub dzięki stopieniu łatwiej topliwych domieszek; należą do nich materiały ceramiczne;
— substancje o umiarkowanej temperaturze topnienia, obrabiane przez stapianie, odlewanie lub formowanie plastyczne; należą do nich szkła, bazalt, kwarc topiony.
4.78. Mika, zwana niekiedy łyszczkiem, jest minerałem o charakterystycznej strukturze warstwowej, łatwo łupiącym się na cienkie płatki. W przyrodzie występuje w wielu odmianach, przy czym praktyczne znaczenie ma tylko mika magnezowa (flogopit) — K20 • 6MgO • A1203 • 6Si02 • 2H20 i mika potasowa (muskowit) -K20 • 3A1203 • 6Si02 • 2H20. Ich własności dielektryczne zestawiono w tablicy 4.78-1.
Tablica 4.78-1
Własności dielektryczne miki
Rodzaj miki |
Ps ił • m |
ew (50 Hz) |
tg 5 (50 Hz) |
Er kV/cm |
flogopit |
10“ |
6 |
0,005 |
800 |
muskowit |
1013 |
7 |
0,0004 |
1300 |