10
10
poziom wmywania (iluwialny), poziom wmywania z akumulacją próchnicy, poziom wmywania z akumulacją żelaza, poziom wmywania z akumulacją półtoratlenków, poziom wmywania z akumulacją iłu,
B
BH
Bs Bt
(B^fx “ poziom brunatnienia,
C - poziom skały macierzystej,
JCa
CRb
D
G
Gor
Cn_ - poziom skały macierzystej węglanowej,
poziom skały macierzystej rubifikowanej , podłoże - inny utwór geologiczny (skała podścielająca), poziom glejowy (gruntowoglejowy),
poziom gruntowoglejowy z cechami procesów oksydacyjno-reduk-cyjnych,
Gr - poziom gruntowoglejowy z przewagą cech procesów redukcyjnych,
G - poziom gruntowoglejowy z przewagą procesów oksydacyjnych,
g - poziom oglejenia odgórnego (pseudoglejowy),
M - poziom murszowy,
T - poziom torfowy,
MT - poziom murszowotorfowy,
Gt - poziom gytiowy,
Mł - poziom mułowy.
W klasie gleb napływowych na ogół nie wykształciły się poziomy genetyczne, oprócz poziomu A^. Pod poziomem występują warstwy, które możemy oznaczyć symbolami: W^, itd.
Charakterystykę podstawowych poziomów genetycznych podano w dalszym rozdziale.
B. Charakterystyka poszczególnych klas, typów i podtypów gleb
Klasa I. Gleby mineralne początkowego stadium rozwojowego bezwęglanowe (gleby surowe)
Gleby zaliczone do tej klasy stanowią początkową fazę rozwojową, przejściową w procesie wykształcania się gleby ze skały macierzyste i Są to gleby wytworzone ze skał masywnych i luźnych. Odznaczają się przewagą wietrzenia fizycznego nad chemicznym; wietrzenie chemiczne słabo zaznacza się w profilu. Dominującym czynnikiem glebotwórczym gleb lej klasy jest skała macierzysta.
Wierzchnie warstwy gleb początkowego stadium rozwojowego zawierają bardzo mało związków organicznych w postaci próchnicy surowej. Gleby te charakteryzują się słabym zróżnicowaniem na poziomy genetyczne i mają najczęściej budowę profilu (A)C-C. W klasie tej wyróżniono 2 typy:
gleby inicjalne skaliste (litosole),
gleby inicjalne luźne (regosole).
1. Gleby inicjalne skaliste (litosole)
Są to gleby wytworzone zeskał magmowych głębinowych^ np. granitów, sjenitów, diorytów, gabra: skał magmowych wylewnych, np. riolitów, trachitów, andezytów, bazaltów,, melafirów; skał metamorficznych, np. kwarcytów, gnejsów oraz skał osadowych zlepionych lepiszczem, np. piaskowców, zlepieńców, brekcji. Gleby inicjalne skaliste występują najczęściej w terenach górskich. Miąższość tych gleb waha się od 0 do 15 cm. Kilkucentymetrowa warstwa zwietrzeliny zalega bezpośrednio na litym podłożu. Budowa profilu: (A)C-C.
Pokrywę roślinną tworzą zespoły zbiorowisk naskalnych lub mura-wowych. Spotyka się czasami pojedyncze okazy świerka, sosny lub kosówki. Litosole zaliczono do nieużytków rolnych lub użytkowane są jako słabe pastwiska.
2. Gleby inicjalne luźne (regosole)
Gleby inicjalne luźne wytworzyły się z różnych skał luźnych^ nie zlepionych lepiszczem, występujących na Niżu Polskim^ np. piasków wydmowych, osadów aluwialnych rzecznych, morskich oraz żwirów i piasków różnej genezy, różnego pochodzenia- geologicznego.
Na terenach górskich skałą macierzystą tych gleb są piaski kwarcowo-krzemianowe.
Profil gleb inicjalnych luźnych jest słabo zróżnicowany, o budowie (A)C-C. Poziom próchniczny (A)C słabo wykształcony.
Gleby inicjalne luźne wytworzone z piasków wydmowych nie nadają się do użytkowania rolniczego.
Klasa II. Gleby mineralne słabo wykształcone bezwęglanowe
Do klasy tej zaliczono gleby mineralne wytworzone ze skał masywnych i luźnych bezwęglanowych, występujących w terenach suchych. Huaowę profilu glebowego tej klasy określa się symbolami: AjC-C. Poziom Aj wykształcony, jednak profil glebowy jest mało zróżnicowany.