img029 (16)

.*u n oiHoseKsnaiiziii

stymuluj,| one nie tylko męskie zachowanie w męsko /organizowanym podwzgórzu, ale i żeńskie zachowanie w żeńsko /organizowanym podwzgórzu. Według Dorncra (1980) u szczurów istniej;) odrębne ośrodki kopulacji, przy czym męski ośrodek jest umiejscow iony w przedniej części podwzgórza, a żeński - w środkowej części podwzgórza. Dórner stwierdził, że im-plantowanie testosteronu w przedni;) część podwzgórza wywołuje u dojrzałej samicy szczura męskie zachowanie, a implantowanie testosteronu w środkowi) część podwzgórza pobudza zachowanie żeńskie.

Dużą role w badaniach doświadczalnych nad zróżnicowaniem płciowym odgrywają antyandrogeny, które znoszą działanie androgenów. Przez podawanie w okresie płodowym antyandrogenów znosi się działanie androgenów na ośrodki podwzgórzowe. Podawanie antyandrogenów wpływa również na różnicowanie somatyczne, osłabiając jego przebieg w kierunku męskim. Niezależnie od powyższych zmian podawanie antyandrogenów powoduje wyraźne zmiany w zachowaniu płciowym. Jeśli porównamy zachowanie takich szczurów z normalnymi szczurami, to stwierdzimy ich wyraźną feminizację, przejawiającą się w zachowaniach biseksualnych. Kopulują one z samicami, ale mniej energicznie niż normalne szczury męskie. Jeśli natomiast znajdują się z normalnymi szczurami płci męskiej, to ich zachowanie nabiera cech żeńskich i tak też są traktowane przez inne. normalne szczuty płci męskiej. Rzadko jednak dochodzi do kopulacji i rzadko przybierają one charakterystyczne żeńskie wygięcie grzbietu.

W porównaniu / normalnymi szczurami, szczuty, którym podawano w okresie płodowym antyandrogeny, wykazywały mniejszą potencję, a ich kopulacja nie była kompletna, co wyrażało się szczególnie brakiem pokopulacyjnego zainteresowania narządami płciowymi partnerki. Itoza tym stwierdzono u nich odchylenia od normalnego zachowania kopulacyjnego, ponieważ pokrywały samice / boku lub w innej nieprawidłowej pozycji.

Dla zneutralizowania działania własnych androgenów u szczurów, Halin i wsp. podawali męskim szczurom antyandrogen w drugiej połowie życia płodowego oraz w pierwszych trzech tygodniach życia osobniczego. Następnie w okresie dojrzałości podawali oni tym szczurom żeńskie hormony płciowe w celu wywołania laktacji. Stwierdzili, że szczuty płci męskiej były zdolne do opieki nad noworodkami - przenosiły je oraz sprowadzały do legowiska - jak również do laktacji. Jednak utrzymanie noworodków przy życiu dłużej niż tydzień było niemożliwe, ponieważ laktacja u szczurów płci męskiej była niewystarczająca. Badania te wskazują, że powstanie instynktu macierzyńskiego jest związane z brakiem androgenów w okresie noworodkowym. ponieważ podawanie estrogenów normalnym szczurom płci męskiej nie powoduje wystąpienia u nich instynktu macierzyńskiego.

Dalsze badania wykazał), że wpływ andiogcnów nie ogranicza się jedynie cło regulacji zachowania seksualnego. lecz obejmuje inne sfery aktywności, niezwiąza-ne bezpośrednio z życiem płciowym, takie jak zużycie tlenu lub zachowanie w nieznanym otoczeniu. Badania te wykazały również, że męskie zachowanie, charakterystyczne dla osobników męskich, jest stymulowane przez podawanie androgenów dojrzałym zwierzętom płci męskiej, natomiast zachowanie typu osobnika genetycznie żeńskiego nie jest silnie stymulowane ani przez podawanie androgenów. ani estrogenów.

Wiadomo, że u ssaków zachowanie obu płci różni się już w pierwszych miesiącach po urodzeniu, przy czym osobniki męskie wykazują większą aktywność niż osobniki żeńskie, łych odmienności zachowań nie