Wymiana to handel wytworzonymi dobrami i usługami pomiędzy uczestnikami różnych gałęzi gospodarki. Najczęściej odbywa się on za pomocą pieniądza, rzadziej ma charakter barterowy.
Konsumpcja - zużywanie dóbr i usług w celu zaspokojenia ludzkich potrzeb.
Racjonalność gospodarcza polega na porównywaniu poniesionych nakładów i uzyskanych efektów.
Prawo malejących przychodów mówi, że zwiększanie nakładów jednego z zasobów o dodatkowe jednostki w procesie produkcji przy nie zmienionej wielkości nakładów pozostałych zasobów, spowoduje zmniejszanie się przyrostów rozmiarów produkcji całkowitej, a nawet jej spadek.
Przedstaw hierarchię własnych potrzeb w oparciu o klasyfikację A. Maslowa oraz przykładowe dobra i usługi, którymi je zaspokajasz.
Oceń, poprzez postawienie znaku „x” w odpowiedniej rubryce, które pary dóbr przedstawione w tabeli 1 są względem siebie substytucyjne, które komplementarne, a pomiędzy którymi nie zachodzi żadna z powyższych zależności.
Tabela 1. Kombinacje dóbr
Pary dóbr |
Dobra substytucyjne |
Dobra komplementarne |
Dobra niezależne |
Groch i fasola |
_X | ||
Ławka i rower |
X | ||
Długopis i wkład do długopisu |
V | ||
Pralka i proszek do prania |
V | ||
Gazeta i ciastko |
_z._ | ||
Jabłko i pomarańcza |
X | ||
Samochód i paliwo |
_X_ |
Firma X jest w stanie produkować różne ilości dobra A i B przy niezmienionych nakładach.
Na podstawie informacji zawartych w tabeli 2:
1) podaj 3 przykładowe pary dóbr A i B, które mogą być przedmiotem produkcji,
2) wykreśl krzywą możliwości produkcyjnych dla tej firmy,
3) oblicz koszt alternatywny wytwarzania dobra A wyrażony w dobrach B oraz koszt alternatywny wytwarzania dobra B wyrażony w dobrach A,
4) wskaż kombinację, którą producent powinien zastosować. Jeżeli nie jest to możliwe, uzasadnij dlaczego.
Kombinacje |
Dobro A (w tysiącach sztuk) |
Dobro B (w tysiącach sztuk) |
Koszt alternatywny dobra A |
Koszt alternatywny dobra B |
A |
500 |
0 | ||
B |
480 |
100 | ||
C |
450 |
250 | ||
D |
420 |
300 | ||
E |
350 |
400 | ||
F |
300 |
450 | ||
G |
0 |
600 |
Firma „Wskazóweczka” produkuje zegary wolno stojące oraz zegarki na rękę. W tabeli 3 przedstawiono dane dotyczące możliwości produkcyjnych tej firmy dla obu typów czasomierzy przy stałych nakładach.
Tabela 3. Możliwości produkcyjne firmy „Wskazóweczka”
Kombinacje |
Zegary wolno stojące (w tysiącach sztuk) |
Zegarki na rękę (w tysiącach sztuk) |
A |
300 |
250 |
B |
200 |
200 |
C |
100 |
450 |
D |
500 |
0 |
E |
0 |
400 |
F |
550 |
100 |
G |
100 |
250 |
Które z powyższych kombinacji są efektywne, nieefektywne, a które nieosiągalne?
Firmy „Ciżemka” i „Obcasik” produkują zarówno obuwie zimowe, jak i letnie. Zakładając, że obie firmy dysponują identycznym zasobem czynników produkcji, wytwarzają w ciągu roku ilości obuwia przedstawione w tabeli 4.
Tabela 4. Możliwości produkcyjne firm „Ciżemka” i „Obcasik”
Firma |
Obuwie zimowe |
Obuwie letnie |
„Ciżemka” |
90 |
45 |
„Obcasik” |
120 |
30 |
Ustal, która firma powinna specjalizować się w produkcji obuwia zimowego, a która w produkcji letniego.
11