img039 (29)

Mają chmarę dzieci, z których żyją [...], Po pierwsze oni się upijali, po drugie sie włóczyli, po trzecie te dzieciaki były aktywne wszędzie. Dla nich nic było bariery. Stal rower, to wsiadł i jeździł [...). Ponadto przez jakiś czas tutaj byli Holendrzy i ci to byli balangowicze. Największy problem jest z tymi wynajmowanymi mieszkaniami. Ho oni uważają, że to nie jest ich... Teraz mieszkają Japończycy i z nimi nie ma problemów. O 7.00 rano mają zbiórkę i jadą do pracy, a kiedy wracają, to nawet nie wiem (Respondent 2).

To łamanie zasad spotyka się często z ostrą reakcją, jak na przykład ograniczanie liczby kart dostępu wprowadzone przez prezesa jednej ze spółdzielni mieszkaniowych w Warszawie:

Okazuje się, że mieszkamy w obozie karnym, wszyscy ponosimy karę za tych, którzy wynajmują studentom pokoje, a nie zgłaszają ich jako mieszkańców - denerwuje się pan Piotr. - Czy spółdzielnia może ograniczać mi dostęp do własnego mieszkania? (nr 154).

Druga rama konfliktu dotyczy relacji między bezdzietnymi mieszkańcami osiedli a tymi posiadającymi dzieci. Oferta mieszkaniowa gwarantuje bezpieczeństwo, prestiż oraz spokój, ale zrozumienie pojęcia „spokoju” jest silnie uzależnione od sytuacji rodzinnej mieszkańców. Rodziny z dziećmi poszukują przede wszystkim dobrego miejsca do wychowania potomstwa: osiedle oferuje im najczęściej plac zabaw, tereny zielone oraz poczucie bezpieczeństwa. Z drugiej strony bezdzietni mieszkańcy szukają spokoju, prywatności, ciszy i komfortu. Różnorodność stylów życia i organizacji zamieszkiwania, będąca efektem drugiej zmiany demograficznej¹⁹⁴ (skutkującej m.in. zwiększeniem liczby indywidualnych gospodarstw domowych, przed-i pomałżeńskiego wspólnego zamieszkiwania, samotnego rodzicielstwa), połączona z niesprecyzowaną ofertą deweloperów, pragnących zaspokoić potrzeby wszystkich potencjalnych grup nabywców, rodzi kolejne pole konfliktów:

Tutaj też taka ciekawostka. Sprzeczność interesów. Problem dzieci. Tutaj przeprowadziła się powiedzmy cześć osób starszych. Uważali, że się przeprowadzili na

¹⁹⁴ Termin „druga zmiana demograficzna” (Seconci Demographic Transilion - SDT lub 207) został wprowadzony przez Rona Lesthacghc’a i Dirka van de Kaa (Van de Kaa 1987, 2001) i wywarł znaczący wpływ na badania nad życiem rodzinnym i wzorami rozrodczości społeczeństw Europy Zachodniej. Stanowi też ważny punkt odniesienia badań środowiska mieszkaniowego i wzorów zamieszkiwania.

to osiedle, żeby mieć ciszę i spokój i broń Cię Psinie Boże, żadnych dzieci. Oczywiście jest też dużo młodych osób z małymi dziećmi i oczywiście te dzieci biegają [...]. Plac zabaw powstał tutaj, kolo portierni w rogu. Taka mama wypuści to dziecko, ono pójdzie nad wodę i go nie widzi. Mamy poprosiły o to, żeby zrobić małą piaskownicę tuż pod domem, ale wstaje starszy pan i mówi, że on patrzył w projekt i wybrał mieszkanie tutaj, ho tutaj żadnych cholernych dzieciaków nic będzie (Respondent 2).

* * *

My tu mamy komfort, bo obok mamy przeogromny park, dzika przestrzeń, dużo trawy, więc tutaj nie ma tego problemu. Ale dzieci, które grają sobie tutaj w piłkę na wybetonowanym, wyłożonym kostką brukową dziedzińcu, też wszystkim przeszka-dzają. Znajomy opowiadał, że któregoś dnia nie wytrzymał, przeklął okrutnie i zapytał, gdzie w takim razie te dzieci mają grać. 'I'o akurat dotyczyło osiedla na Ursynowie, gdzie zupełnie nie ma terenów zielonych, to gdzie te dzieci mają się bawić i grać? (Rcspondemka 8).

Kolejnym polem konfliktu okazują sic zwierzęta. Ich obecność, podobnie jak obecność dzieci, może powodować problemy. Choć zasadniczo wspólnoty nie zakazują swoim mieszkańcom posiadania zwierząt domowych, to jednak są one przyczyną sąsiedzkich nieporozumień. Pozwolę sobie przytoczyć jedną z historii opowiedzianą przez respondentkę. Zasługuje ona na uwagę nie tylko ze względu na typ opisanego w niej konfliktu, ale przede wszystkim z uwagi na sposób jego rozstrzygania i rozwiązywania problemów:

Dla naszego kota to jest raj (trawiasty taras - J.G.), gdzie może sobie podjeść świeżą trawę, ale nie... są ludzie, którym bardzo to przeszkadza [...]. Ja rozumiem, że nie wszyscy muszą mojego kota kochać i lubić, ale ei mieszkańcy, którym ten kocur się tam nic podoba, nie zapukali do mis, nie powiedzieli nam, że jest problem. Żc nic wiem, ich dzieci są uczulone, tylko generalnie dzwonili do naszego administratora i później nasyłali na nas straż miejską, która nas uświadomiła, że za zanieczyszczanie terenu grozi nam mandat w wysokości 500 złotych. Ja rozumiem, że komuś się ten kocur nic podoba, tylko nie rozumiem, dlacz.ego ten ktoś nie zapukał, bo dokładnie wiedzieli, żc to jest nasz kot, wiedzieli, gdzie mieszkamy. Administrator był pośrednikiem między nami. Wydzwaniał do nas i kazał go trzymać na smyczy, jakby kota można było trzymać na smyczy [...]. Poza tym mąż kupił takie granulki „Precz z mojego ogrodu" i chcieliśmy pójść do tych ludzi i zapytać, na czym polega problem, i zaproponować, że obsypiemy tym środkiem ten nasz ogródek i może kot nie będzie przebiegał na ich teren. Pani powiedziała, że nic może rozmawiać, że umówimy się w innym dogodnym terminie i rzuciła słuchawkę. Stwierdziliśmy, że chyba coś nie tak... To taki jeden incydent był związany z „miłością sąsiedzką”. To jest moim zdaniem tragiczne.

219