IMGw24

2. Niepełnosprawność słuchowa

■ę mi dzieci, u których problemy ze słyszeniem rozpoznano po ukończeniu pr^ ■te 18 miesięcy (Yoshinaga-Itano, Apuzzo, 1998). Przyczyną tych lepszych wy. fpHNrjest takt. że obecnie nawet u trzymiesięcznych niemowląt można stosowy aparaty słuchowe. Dzięki temu nie tracą one ważnej okazji uczenia się w krytym aycfa dla rozwoju mowy przedziałach wiekowych (Hoover, 2000). Niestety, mimo nieustannych apeli o przeprowadzanie wczesnych badań słuchu, tam, gdzie nie wprowadzono powszechnego przesiewowego badania słuchu u noworodków, g|ę. bokie uszkodzenie słuchu nie zostaje na ogół rozpoznane u dzieci w wieku od 1,5 poi 2.5 lat. Lekkie i umiarkowane ubytki słuchu typu odbiorczego wykrywane są 8 dzieci średnio około 5.. 6. roku życia, a wielu uczniów nie jest nigdy identyfiko-wartych przez szkoły jako niedosłyszący (Easterbrooks, 1999). Dlaczego tak jest? Niemowlęta nie są poddawane powszechnym badaniom słuchu, nie zawsze są badane nawet te dzieci, u których występują czynniki podwyższonego ryzyka (American Speech-Language-Hearing Association, ASHA, 2002). Tymczasem proste,

2. Niepełnosprawność słuchowa

Częstotliwość tonów prostych

125    250    500    1000    2000    4000    8000

0

90

100

tlO

prawe ucho

przewodnictwo powietrzne    Q

prawe ucho

przewodnictwo kostne    ^

laMnyitUirden    A

duchowym

lewe ucho

X

lewe ucho

>

Rjł 2J. AnrHogram Heathcr.

nieinwazyjne i stosunkowo niedrogie badania (koszt badania od 25 do 60 dotarto; cena byłaby jeszcze niższa, gdyby testy byty powszechnie stosowane) mogą H wykonane, zanim noworodki opuszczą szpital. Wczesne wykrywanie wad stncta mogłoby prowadzić do poprawy ogólnego funkcjonowania dzieci z uszkodzeniem słuchu i ich rodzin (Gordon-Langbein, 1998,1999).

2.1.3. Jakie są konsekwencje tej niepełnosprawności?

Uszkodzenia słuchu wpływają na życie dzieci na wiele sposobów. W zależności od typu i stopnia ubytku, uszkodzenia słuchu mogą mieć wpływ na rozwój umiejętności językowych, sposoby porozumiewania się, perspektywy edukacyjne i zawodowe oraz uczestnictwo w interakcjach społecznych. Czasem ludzie nie zdają sobie sprawy z tego, jak krępujące i wstydliwe mogą być dla nastolatków ich problemy słuchowe oraz używanie urządzeń wspomagających słyszenie (Davis. 2001). Niektóre takie sytuacje opisuje w swych esejach Minda Huebner (2002). Gdyby nauczyciele i koledzy uczniów niedosłyszących zastanowili się nad nimi i postarali się w nie wczuć, mogliby stać się bardziej wrażliwi na uczucia, jakich doświadczają ci uczniowie. Minda była np. jedyną osobą w swojej szkole średniej, która używała specjalnego urządzenia do słuchania (system transmisji FM, ona używała słuchawek, a nauczyciel mikrofonu). Już to było dla niej wystarczająco krępujące, lecz jeszcze gorzej było wtedy, gdy nauczyciel zapominał o włączeniu mikrofonu. Musiała wówczas poprosić go o to, zwracając na siebie uwagę wszystkich uczniów. Nienawidziła tej chwili. Czuła się tak, jakby wszyscy się w nią wpatrywali. Śmieje się, gdy przypomina sobie pewne wydarzenie związane z biegami. Kiedy wystarto wała, nie usłyszała wystrzału informującego o falstarcie i obiegła całe okrążenie* a wszyscy próbowali ją zatrzymać. Nauczyciele i rówieśnicy powinni zdać 9ofefe sprawę z tego, jak wrażliwi są uczniowie niepełnosprawni na punkcie swej odmienności i jak wyobrażają sobie to, co inni o nich myślą.

Specjaliści różnią się zarówno w sposobie definiowania niedosluchu. jak i w opiniach na temat konsekwencji uszkodzenia słuchu dla procesu uczenia się. Wynik audiogramu nie może być na tyle precyzyjny, aby dać nauczycielom dokładne informacje co do wpływu ubytku słuchu na proces uczenia się. Każdy bowiem reaguje indywidualnie. Oczywiście, wszystkie uszkodzenia słuchu należytuMH wać poważnie, ale w pewnym momencie stopień ich głębokości w znaczący sposób wpływa na to, jak należy uczyć dziecko i na ile sprawnie rozumie ono mowę. Ro-dzaj i stopień utraty słuchu mają z pewnością znaczenie w ustaleniu, jaki audąlffl najlepszy sposób nauczania dziecka i jaki rodzaj usług jest mu potrzebę^} wie z uszkodzeniem słuchu mogą potrzebować urządzeń wspomagiyp nie i szczególnych warunków nauki. Jeden uczeń z umiarkowanym t słuchu może np. nie skorzystać z typowych metod nauczania (wykta^i, ustne) bez urządzeń wspomagających, podczas gdy inny uczeń o lu może świetnie funkcjonować bez ich pomocy.