historia sztukic001

PRZEDMOWA TŁUMACZA

Ryszard Hamann urodził się 29 maja 1879 r. w Seehausen, w po* bliżu Magdeburga. Studjował w Berlinie germanistykę i historję literatury, filozofję i historję sztuki. Wśród profesorów, których słuchał, znajdowało się wiele umysłów wybitnych: Wilhelm Dilthey, znako-mity historyk prądów umysłowych XVI—XIX w., biograf Hegla i Schleier-machera, twórca nowej metodologji nauk humanistycznych; psycholog K a* roi Stumpf; subtelny i błyskotliwy filozof kultury Jerzy Simmel; wreszcie wielki historyk sztuki, autor świetnych dzieł o sztuce renesansu i baroku, czarujący stylista, mistrz jasnego i pięknego wykładu Henryk W ólfflin. Z kręgu zainteresowań wolfflinowskich wyrosła pierwsza książ-ka Hamanna Akwaforty Rembrandta (1906). Książka następna, Impresjo* nizm w życiu i sztuce (1907), napisana pod hasłem przezwyciężenia tego kie* runku (jak o tern świadczyły motto z Dilthey’a i znacząco położone na końcu słowa „mehr Hegel“), zawierała subtelne analizy impresjonizmu w malar-stwie i rzeźbie, w poezji i muzyce, w dziedzinie myśli teoretycznej i życiu mora lnem, badała środowiska, kraje i narody, szczególnie skłonne do im* presjonizmu, uwydatniała charakter impresjonistyczny „stylu starczego" Rembrandta, Goethego i Beethovena, wreszcie podnosiła analogje do współ* czesnego impresjonizmu w kulturze późnoantycznej, rokoku i romantyzmie. Napisana z temperamentem i werwą, niepozbawioną swoistego patosu etycznego, imponująca rozległością horyzontów historycznych i solidnością przygotowania filozoficznego, bogata w bystre spostrzeżenia i uwagi z róż* nych dziedzin sztuki i życia, książka ta zjednała Hamannowi szeroki roz-głos. Już jako autor znany pisze on dla słynnego, teubnerowskiego cyklu wydawnictw popularno-naukowych Aus Natur und Geisteswelt (,,Z przyrody i świata ducha") swój zarys systemu Estetyki (1911).

W r. 1911 Hamann zostaje profesorem Akademji Sztuk Pięknych w Poznaniu. W dwa lata później zostaje powołany na katedrę historji sztuki uniwersytetu w Marburgu. Tutaj zakłada on Instytut do Badania Dziejów Sztuki. Ze skromnych początków instytut ten urasta z czasem w wielki warsztat współczesnej pracy naukowej, o bardzo ciekawej organizacji wewnętrznej, zatrudniający^wielu asystentów, posiadający swój własny organ i swe własne wydawnictwa. W szczególności wydoskonalono tutaj, pod bezpośrednim kierunkiem samego Hamanna, metody racjonalnego fotografowania dziel sztuki. Archiwum fotograficzne przy wspomnianym instytucie, zawierające około 80.000 negatywów, uchodzi za jedną z największych placówek tego rodzaju, nietylko w Niemczech, lecz na kuli ziemskiej. Jednocześnie Hamann publikuje długi szereg dzieł z historji sztuki. W r. 1914 ukazuje się Niemieckie malarstwo w XIX w._t w r. 1923 Niemiecka i francuska sztuka w średniowieczu (2 tomy), w r. 1925 Niemieckie malarstwo od