0007101

130

jaśnił w r. 1848, że plamy te powstają wskutek pewnego żyjątka, Jest to monas prodigiosa, albo bacteridium prodigiosum, albo micrococcus prodigiosus (p. Loewe, Schulchan-Aruch, t. I str. 200 dopisek; Strack, Das Blut im Glauben und Aber-glauben der Menschheit, wyd. 8-me, str. 33).

43)    Aby ogień nie szerzył się (podczas pożaru w szabas), można zrobić przegrodę z naczyń, zarówno napełnionychwodą, jak i pustych. Rabbi Josse zakazuje robić przegrodę z nowych naczyń glinianych, jeśli są napełnione wodą, gdyż ognia nie (sic!) przenoszą, pękają i ogień gaszą (Miszna, SzabbatXVI,5).

44)    Niewolno w szabas ratować trupa z ognia (Tosefta, Szabbat XIV,7).

45)    Należy (podczas pożaru w szabas) wyjmować chleb z pieca łopatą, zwykle do tego używaną, a nie nożem (Tosefta, Szabbat XIV,8).

46)    Rabbi Josse mówi: wolno (w szabas z palącego się domu) wynosić równocześnie ośmnaście sztuk ubrania, następnie powrócić i znowu wdziać tyleż dla wyniesienia (Miszna, Szabbat XVI,4). Rabbi Meir mówi: on wdziewa ubranie, wychodzi, zdejmuje, wraca, znowu wdziewa, wychodzi i zdejmuje, i tak (I) przez cały dzień. Rabbi Josse mówi: wdziewa ośmnaście rzeczy, a mianowicie—tu wylicza je szczegółowo (Barajta, Szabbat 120a)!

47)    Księgę Tory, która się zapaliła z jednego końca, wolno brać w szabas do czytania: jeśli od tego zgaśnie, niech zgaśnie. Także wolno wziąć jakąś rzecz, która się zapaliła: jeśli wskutek tego zgaśnie, niech zgaśnie (Tosefta, Szabbat XIV,5).

48)    Co się nazywa usuwaniem ich (figur świętych cudzego kultu)? Jeśli kto odtrącił jej kawałek ucha, kawałek nosa, albo kawałek palca, jeśli ją zgniótł, choćby nic od niej nie odjął, to ją usunął (Miszna, Aboda Zara IV,5).

49)    Rabbi Meir mówi: dla usunięcia jej (figury świę-

tej cudzego kultu) trzeba, żeby ją (żyd) uderzył młotem i rozbił. Rabbi Szymon mówi: choćby ją tylko pchnął, dał jej policzek, i upadła, już usuniętą (Tosefta, Aboda Zara V,7).

50)    Kto kazał sobie krew puścić z pleców a potym nie dokonał ablucji rąk, będzie się bał przez siedm dni; kto się ogolił a potym rąk sobie nie zmył, będzie się bał przez trzy dni; kto sobie obciął paznokcie, a potym nie zmył sobie rąk, będzie s.ię bał przez dzień, nie wiedząc wcale, czego się właściwie boi (Orach Chajim § 4 art. 19).

51)    Jeżeli mysz wpadła do piwa,' wina lub innego napoju odurzającego, to napój jest terefa; taka mysz bowiem daje dobry (sic!) smak; podaje się ją na stoły królewskie jako przysmak; ale co do martwej myszy jest wątpliwość, czy od niej piwo albo ocet nabiera dobrego lub złego smaku. Jeżeli tedy piwo albo ocet było zimne, mysz się całkiem wyciągnęło, to napój jest koszer, można pić; ale jeżeli było ciepłe, albo mysz była tam całe 24 godzin, to trzeba zbadać przez liczbę 60 i jeżeli wynosi tyle, ile 60 razy mysz, jest dozwolony, to jest mysz musi być dobyta cała, albo w kawałkach przecedzona przez przetak, nie może ani kawałek zostać w napoju, albo też mysz musi się całkowicie rozpuścić w napoju, żeby żadnego kawałka nie było. Ale jeżeli wskutek tego, że się mysz całkiem nie rozpuściła, zrobi się z napoju gęsta masa, to się go uratować nie da (Jore Dea § 104).

52)    Recytacja modlitewna „Słuchaj" zawiera 245 słów; aby była liczba 248, symbol członków ludzkich, dodaje się na końcu słowa: „Wiekuisty, wasz Bóg! Prawdziwie"! (Orach Chajim § 61 art. 3).

53)    Jeżeli się dla siebie samego odmawia „Słuchaj", należy w myślach zwrócić uwagę na piętnaście liter Waw, od których zaczyna się piętnaście wstępnych słów litanji „Prawdziwie i mocno", których wartość liczbowa wynosi dziewięćdziesiąt, a przeto równa się wartości liczbowej trzech imion