historia sztukib501

Rzymski styl wystawny 79

: 'zyczynia się również do tego, że „ciału rady^f‘ styl średniowiecza jest tak ematerjalny, że jest stylem, w którym funkcja triumfuje nad masą. Musimy

*    ziąć pod uwagę te wszystkie strony późnoantycznego malarstwa dekoracyj* igo, żeby zrozumieć odrębność powstającej sztuki średniowiecznej.

RZYMSKI STYL WYSTAWNY. BAZYLIKA.

'15 Edykt medjolański dla ochrony chrześcijan. 323—37 Konstantyn Wielki. 325 Sobór ticcjski: uznanie chrześcijaństwa jako rcłigii państwowej. Ukształtowanie hierarchji

kościelnej na wzór państwa rzymskiego. Augustyn 354—430.

III wieku rozpoczyna się w malowidłach katakumb przemiana, która prowadzi do bardziej poważnej i dostojnej sztuki. Treść i forma stają się rardziej urzędowe, wyczuwa się współzawodnictwo ze sztuką reprezenta* rvjną, pozostającą na usługach państwa i jego dostojników. Chrześcijaństwo samo staje się bardziej oficjalne, tworzy swój kult i staje się religją państwo*

*    ą. Wyobrażenie Chrystusa zbliża się coraz bardziej do wyobrażeń cezarów -zymskich lub ich namiestników. Królestwo Boże staje się królestwem z te* 20 świata i posyła do tego świata swych przedstawicieli. Sztuka wyraźnie mówi o tern. Sztuka, która ozdabia komnaty umarłych i zaprasza do tych -astrojowych pomieszczeń ich krewnych i przyjaciół na ciche wspominki i prywatne uroczystości w postaci modłów i czynności ofiarnych, nie odpo* wiada już więcej nowemu duchowi. Zadaniem sztuki staje się ukazywanie światu postaci tworzącego się kościoła chrześcijańskiego jako osób czcigod* nych i poważnych. Fresk katakumbowy zostaje zastąpiony przez stojący na

*    docznem miejscu ponad ziemią sarkofag, mozaika, ozdabiająca wspaniałe, Jostępne ze wszystkich stron sale, staje się szczytem chrześcijańskiej sztuki triumfalnej. Sztuka ta potrzebuje również kościoła jako budowli. W ten sposób powstaje bazylika.

V malowidłach katakumb można śledzić tę przemianę bardzo wyraźnie. Pręty altan stają się cięższe i szersze, nie łączą się już w jednolite rusztowa*

Ryc. 53. Rzym, Coemeterium Majus. Grantka z dzieckiem. Połowa IV w.