132 Tadeusz Sokołowski
dąży do polubownego załatwienia sprawy. Gdy jest ono bezowocne może przedstawić swoje uwagi krytyczne lub - jeśli sprawa ma duże znaczenie, implikacje ogólne - może sporządzić raport zawierający projekty zaleceń dla instytucji lub organu. Jest on przesyłany zainteresowanej instytucji i obywatelowi. Instytucja ma trzy miesiące na przesłanie szczegółowej opinii wraz z opisem środków podjętych w celu wdrożenia zaleceń. Jeśli opinia ta nie zadawala Rzecznika może on sporządzić raport dla Parlamentu Europejskiego wraz z zaleceniami. Rzecznik może przeprowadzać dochodzenia z własnej inicjatywy. Współpracuje z krajowymi rzecznikami praw obywatelskich. Od września 1995 r., tj. od powołania Rzecznika do 2001 r. napłynęło blisko 11 tys. skarg (ok. 70% wykraczało poza mandat rzecznika, dotyczyło administracji państw członkowskich wdrażających prawo wspólnotowe). W 2002 r. skierowano 2200
••133
petycji ;
6) Prawo dostępu do informacji, które zawiera prawo zwrócenia się pisemnie do instytucji i organów Wspólnoty (art. 21 zdanie 3 TWE), które mają obowiązek udzielenia pisemnej odpowiedzi oraz prawo dostępu do dokumentów instytucji wspólnotowych (art. 255 TWE). Od tego uprawnienia przewidziano wyjątki, ze względu na ochronę interesu publicznego, jednostki i jej prywatności oraz ochronę tajemnic wspólnotowych;
7) Możliwość zgłoszenia skargi do organów sądowych:
- do sądów krajowych celem wskazania niezgodności prawa krajowego z prawem wspólnotowym lub poprzez wniesienie przed tym sądem wniosku o zastosowanie orzeczenia wstępnego (prejudycjalnego) w trybie art. 234 TWE, tj. wniesienia sprawy do Trybunału Sprawiedliwości o interpretację prawa traktatowego lub ważności i interpretacji prawa wtórnego. Jest również możliwość wniesienia skargi odszkodowawczej,
- do Trybunału Sprawiedliwości o stwierdzenie nieważności aktu wspólnotowego - art. 230 TWE lub na bezczynność - art. 232 TWE.
Katalog powyższy ma charakter otwarty. Według art. 22 TWE Rada UE - na wniosek Komisji, po zasięgnięciu opinii Parlamentu Europejskiego - może wydać akt prawny wzmacniający lub uzupełniający katalog praw obywatelskich.
Przykładem realizacji tego przepisu było uchwalenie rozporządzenia nr 45 Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 18 grudnia 2000 r. "o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych, a także powołanie niezależnego organu kontrolnego - Europejskiego Pełnomocnika ds. Ochrony Danych na mocy decyzji nr 1247 Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji z dnia 1 lipca 2002 r. Regulacje te mają na celu ochronę życia prywatnego i rodzinnego osób fizycznych.
133 The European Ombudsman, „Annual Report” 2002, s. 11, [w:] wwww.euro-ombudsman.eu.in: