img052 (45)

Wysoka higiena socjalna i osobista oraz szczególna dbałość przy używaniu soczewek kontaktowych może znacznie zmniejszyć zagrożenie inwazją.

Naegleria fowleri

pierwotne pełzakowe zapalenie mózgu -primary amoebic meningoencephaiitis (PAM)

Balamuthia mandrillaris

ziarniniakowe pełzakowe zapalenie mózgu - granulomatous amebie encephalitis (GAE)

Oprócz różnych gatunków Acanthamoeba poważne zagrożenie dla ludzkiego zdrowia i życia stanowią także ameby z rodzaju Naegleria i Balamuthia.

Są to prawdopodobnie gatunki kosmopolityczne. Naegleria wytwarza 2 formy troficzne: amebowatą i uwicioną oraz cystę; Balamuthia występuje w postaci amebowatego trofozoitu oraz cysty; przebieg inwazji u człowieka jest podobny jak Acanthamoeba.

Gatunki z rodzaju Naegleria charakteryzuje termofdność, toteż większość opisanych inwazji dotyczyła zarażeń, związanych z kąpielą w ciepłowodnych zbiornikach. Szybki, dramatyczny przebieg kończących się śmiercią w ciągu kilku dni inwazji Naegleria sprawiał, że wykrywanie czynnika etiologicznego następowało w drodze autopsji.

Pomimo, że inwazje te są rzadko opisywane u ludzi, należy liczyć się z zagrożeniem zdrowia ze względu na amfizoiczne właściwości tych ameb.

Ważne terminy

Stadium inwazyjne, transmisja, kosmopolityczne gatunki, okres prepatentny, oralna droga zarażenia, trofozoit, cysta, dysk czepny, ciałka medialne, biegunka podróżnych, excystacja, diagnostyka różnicowa, pseudopodia, błona falująca, akostyl, chroniczna inwazja symptomatyczna inwazja, asymptomatyczna inwazja, faza latentna inwazji, polimorficzne pasożyty, forma trypomastigota, epimastigota, promastigota, amastigota, wewnątrzkrwinkowe formy, stadium pierścienia, pozakrwinkowe formy, schizont, merozoit, makrogametocyt, mikrogametocyt, makrogameta, mikrogameta, oocysta, sporozoit, schizogonia, sporogonia, malaria tertiana, gatunki oportun i styczne, formy “krzyża maltańskiego", tachyzoity, bradyzoity, transmisja "per os", transmisja "per cutis".

I IwągaJ

*    W mieszanej inwazji Giardia intestinalis i Entamoeba histolytica, może występować krew w kale osoby zarażonej.

*Pr/.y podejrzeniu zarażenia Entamoeba histolytica powinny być brane pod uwagę także: salmonelloza, shigelłoza, zapalenie wyrostka robaczkowego oraz schistosomoza.

*    Trofozoity oraz cysty Entamoeba histolytica mogą nie być znajdywane w kale osoby zarażonej, jeżeli występuje ameboza pozajelitowa.

*    W chronicznej fazie inwazji T.b. gambiense trofozoity mogą nie występować we krwi obwodowej.

*    Pomiędzy 26 a 37 tygodniem ciąży może występować wrodzona inwazja T. cruzi; także inwazja z mlekiem matki jest możliwa.

*    Istnieje zagrożenie transmisji trypanosom i plasmodiów poprzez transfuzję krwi od osoby zarażonej do biorcy.

*    Noworodki są chronione przez anty - P. falciparum przeciwciała matki na terenach endemicznych, natomiast małe dzieci należą do grupy wysokiego ryzyka zarażenia.

*U heterozygot z anemią sierpowatokrwinkową rzadko rozwija się malaria tropikalna - w zmienionych krwinkach panują warunki niedogodne dla rozwoju Plasmodium falciparum. Czynnik środowiskowy - pasożyt - moderuje utrzymywanie się zmutowanego genu (hemoglobina S) w populacji.

*    Może występować transmisja malarii od asymptomatycznych dawców do biorców.

*    Opisywane są przypadki reaktywacji latentnej toksoplasmozy u osób z upośledzeniem odporności, leczonych kortykosteroidami oraz u nosicieli HIV.

*    W przypadkach biegunek niejasnego pochodzenia powinno być brane pod uwagę zarażenie Cryptosporidium parvum.