łączące sąsiadujące kręgi oraz w szczególności mięśnie. Jednocześnie niestabilność nasila uszkodzenia wyżej wymienionych struktur.
W praktyce klinicznej, a szczególnie podczas wyboru metody operacyjnej, postawienie rozpoznania niestabilności kręgosłupa opiera się na stwierdzeniu uszkodzenia jednej lub dwóch kolumn kręgosłupa, w zależności od przyjętego podziału.
Podział na dwie kolumny, wprowadzony przez Holdswortha został przedstawiony powyżej. Podział na trzy kolumny został wprowadzony przez Denisa [35]:
- przednia kolumna - więzadło podłużne przednie, przednia połowa trzonu kręgu oraz krążka mi ędzy kręgowego
- środkowa kolumna - tylna połowa trzonu kręgu oraz krążka międzykręgowego, więzadło podłużne tylne
- tylna kolumna - łuk kręgu, stawy międzykręgowe, wyrostki kolczyste i poprzeczne, więzadło, międzykolcowe, nadkolcowe, międzypoprzeczne, żółte.
Obecnie powszechnie używany jest podział na kręgosłupa na trzy kolumny.
1.5.4 Patomeehanizm kręgoszczeliny i kręgozmyku
Ze względu na duże obciążenia cieśni łuku kręgu podczas powtarzanych ruchów zgięcia oraz przeprostu, postulowanym mechanizmem odpowiedzialnym za powstanie kręgoszczeliny jest złamanie zmęczeniowe [32,36,37], Potwierdzeniem takiego mechanizmu może być znacząco częstsze występowanie kręgoszczeliny u sportowców, szczególnie grup, u których aktywność wiąże się głównie z powtarzającymi się zgięciem i przeprostem [18],
Po uszkodzeniu cieśni, zgodnie z biomechaniką, za przenoszenie sił ścinających odpowiada krążek międzykręgowy, co prowadzi do jego szybkiego uszkodzenia i powstania przemieszczenia kręgów w stosunku do siebie. Taka sytuacja spotykana jest w kręgozmykach cieśni owych, urazowych oraz części kręgozmyków patologicznych.
Do powstania kręgozmyku zwyrodnieniowego dochodzi w sytuacji uszkodzenia krążka międzykręgowego, przez co zmienia się rozkład przenoszonych sił. Obciążenie przenosi się głównie na stawy międzykręgowe, które ze względu na zmiany w swojej budowie (powstanie osteofitów, zniszczenie kości wtórne do procesu zwyrodnieniowego, uszkodzenie torebki stawowej, uszkodzenie więzadeł łączących tylną kolumnę kręgosłupa) nie są w stanie przenosić sił ścinających. Czynnikiem predysponującym do wystąpienia tego typu spondylolistezy jest nieprawidłowe przestrzenne ustawienie wyrostków stawowych [38,39],
11