img142

Zależność (5.10) przedstawiono na rysunku 5.2 w postaci krzywej A dla przypadku gdy

00

<1

. Przy wzroście prędkości kątowej co powyżej prędkości krytycznej co_kr

wartość mianownika w równaniu (5.10) staje się ujemna. Oznacza to, że kierunek ugięcia wału jest skierowany przeciwnie do mimośrodowości tarczy e, co przedstawiono na rysunku 5. lc (kieruneky jest ujemny, a kierunek e dodatni). Bezwzględną

wartość funkcjiy (5.10) dla przypadku

co

>1

przedstawia krzywa B na rysun

ku 5.2. Ze wzrostem prędkości co ugięcie wałuy zmniejsza się, a przy co-* oo, y->-e.

W tym przypadku (rys. 5. Id) środek ciężkości mimośrodowej tarczy Sdąży do ustawienia się i unieruchomienia na osi obrotu, natomiast wał obiega punkt S zakreślając swoją osią powierzchnię obrotową o największym promieniu równym e.

Rys. 5.2. Ugięcie wałuy w zależności od stosunku chwilowej prędkości kątowej do prędkości krytycznej

5.3. Opis stanowiska badawczego

Stanowisko badawcze przedstawione na rysunku 5.3 składa się z wału o stałym przekroju poprzecznym 1, podpartego na podporach 2 i 3 w postaci łożysk tocznych. Na wale zamocowano niewyważoną tarczę 4. Konstrukcja stanowiska pozwala na zmianę masy oraz przesuw tarczy wzdłuż osi wału. Wał jest napędzany przy użyciu jednofazowego silnika elektrycznego 5 za pośrednictwem sprzęgła 6. Zmianę prędkości obrotowej zapewnia autotransformator 7. Nad tarczą4 umieszczono czujnik 8, umożliwiający pomiar statycznego ugięcia wału/od ciężaru G₀ w postaci obciążnika 9. Pomiar prędkości obrotowej wału zrealizowano za pomocą obrotomierza 10.