IMG06 (5)

Coxsackie, wywołujący często chorobę o objawach podobnych do grypy, w niektórych przypadkach może zakażać komórki mięśnia sercowego i wywoływać stan zapalny na poziomie śródsierdzia (myocardium). Właściwość taką ma kardiotropowy szczep B3. Pewne dowody sugerują, że w konsekwencji zakażenia wirusem Coxsackie u części chorych może się rozwijać wtórnie proces autoimmunizacyjny. prowadzący do postępującej niewydolności mięśnia sercowego. Jak wykazały badania na zwierzętach, zdolność do wywoływania autoimmunizacji przez wirus Coxsackie wynika z mimikry molekularnej epitopów białek tego wirusa i miozyny komórek mięśnia sercowego.

8.17.    --- e-

8.18.    ---d--

8.1 9. a-c - -o.<£U. - b - d - -8.21. - -d -

Przeciwciała anty-Ro i anty-La identyfikowane są. odpowiednio, u 50-90% i 85% (w teście ELISA) pacjentów z zespołem Sjógrena. Spotykane są również, aczkolwiek rzadziej, u pacjentów z toczniem rumieniowatym i reumatoidalnym zapaleniem stawów. Najbardziej typowym objawem zespołu Sjógrena jest kseroftalmia (suchość spojówek) i kserostomia (suchość jamy ustnej), wynikające z niszczenia w procesie autoimmunizacyjnym gruczołów egzokrynnych, między innymi łzowych i ślinianek (ryc. 8.1) (pierwotny zespół Sjógrena - sicca syndrome). Wymienione objawy towarzyszą czasem typowym dolegliwościom ze strony stawów w reumatoidalnym zapaleniu stawów, mogą również występować w toczniu rumieniowatym, twardzinie i zapaleniu wielomięś-niowym (wtórny zespół Sjógrena).

Warto wspomnieć, że zespół Sjógrena. mimo że rzadko diagnozowany, jest jednym z częściej pojawiających się schorzeń z grupy chorób autoimmunizacyjnych - występuje u 2-3% osób w populacji, przede wszystkim u osób starszych. U większości tych osób objawy są tak skąpe, że pacjenci nie szukają porady lekarza. Sygnałem zaburzenia funkcji gruczołów łzowych może być. na przykład, okresowe uczucie .piasku w oczach' lub nietolerancja na szkła kontaktowe. Z kolei dysfunkcja

nacieki

A    B    komórek

jednojądrzastych

Ryc. 8.1. Obraz histologiczny ślinianki prawidłowej (A) i od pacjenta z zespołem Sjógrena (B). W zespole Sjógrena obserwuje się intensywne nacieki komórek jednojądrzastych wokół przewodów wyprowadzających gruczołów ślinowych może się objawiać koniecznością popijania podczas spożywania pokarmów stałych lub budzeniem się w nocy w celu popicia wody.

O "li ^

Oe/Z. a-c---

8.23.    - - - d - -

8.24.    - b c —

. -b----

8.26.

W latach osiemdziesiątych zaobserwowano, że podawanie insuliny szczurom szczepu BB. u których spontanicznie rozwija się cukrzyca o podłożu autoimmunologicznym - analogiczna do cukrzycy typu I u człowieka - zapobiegało powstawaniu choroby. W związku z postępem diagnostyki cukrzycy u człowieka możliwe jest. na podstawie określenia obecności autoprzeciwciał przeciwko wyspom Langerhansa w surowicy, wyselekcjonowanie osób o wysokim ryzyku zachorowania na cukrzycę typu I (najczęściej spośród bliskich krewnych osób już chorujących). Podjęte w kilku ośrodkach próby podawania dożylnego i podskórnego

129

i