IMG90 (5)

Zc względu na sposób pomiaru drewno można podzielić na takie, które mierzy s* » sztukach. i takie, które mierzy się w stosach. Pomiar miąższośa w *z,_ukxh przeprowadza się albo osobno dla każdej sztuki, albo łącznie dla większej liczb, sztuk drewna.

Do pomiaru miąższości poszczególnych sztuk drewna, głównie drewna okrągłego grubego, stosuje sic zwykle wzór środkowego przekroju, a rzadziej - 11₀ głównie w badaniach naukowych - wzór sekcyjny środkowego przekroju

Pomiar miąższości łącznie większej liczby sztuk drewna ma zastosowanie głównie przy drewnie okrągłym cienkim. Pomiar jest poprzedzony sortowaniem drewna według długości i grubości lezącej w różnej odległości od podstawy drewna, co zakzy od rodzaju stosowanych tablic Przy określaniu np. miąższości żerdzi sortuje się drewno według grubości lezącej w odległości 1 metra od podstawy drewna. Z tablic ode żyłuje mc miąższość dla 100 sztuk żerdzi łącznic.

Pomianakich sortymentów, jak papierówka, karpina użytkowa, chrust użytkowy. przeprowadza się w stosach. Po ułożeniu stosu mierzy się jego szerokość, wysokość i długość, a iloczyn tych wielkości daje liczbę metrów przestrzennych Do miąższości drewna stosowego dochodzi się mnożąc liczbę metrów przestrzennych przez współczynnik zamienny (zamiennik)* Wielkość zamiennika zależy głównie od rodzaju sortymentu, kształtu drewna i jego długości oraz do sposobu układania w nosy

Zamienniki dla różnych sortymentów zawarte są w tabelach będących załącznikiem do odpowiednich instrukcji.

VII. Sposoby pomiaru miąższości oparte na zasadach fizyki

Miąższość drewna, w tym także drewna cechującego się dużą meregulamością krzuhu. np gałęzi czy karpiny, można określić sposobem ksylometrvcznvm lub hydrostatycznym. Sposoby te oparte są na powszechnie znanych prawach fizyki: Sposób ksylometryczny - ciało zanurzone w cieczy wypiera taką jej objętość.

jaką samo zajmuje.

Sposób hydrostatyczny - ciało zanurzone w cieczy uaci pozornie tyk na swym ciężarze, tle wazy ciecz wyparta przez to ciało (prawo Archimedcsaj Są różne rozwiązania ksy lornet rycznego pomiaru miąższości. róZnc są bowiem konstrukcje ksy-lomctru. za pomocą którego pomiar taki się przeprowadza (Grochowski 1948, Za-

btclski. Witkowski I956>

• Obi/e«e tedaui rud ipołoh»»

zewnętrznej ściany naczynia. W skład ksylomctru wchodzi ukźe tłok służący do zanurzania drewna.

Ksylomctr jest pojemnikiem w kształcie skrzyni lub walca zbudowanego z grubej blachy (rys. ł A). Z pojemnikiem połączona jest szklana wy skalowana rurka, przymocowana do

Do ksylomctru wlewa się odpowiednią ilość wody i po zanurzeniu tłoka do określonej głębokości wykonuje się odczyt poziomu wody na szklanej rurce. Po wyjęciu tłoka do pojemnika wkłada się drewno. Teraz tłok należy zanurzyć do tej samej głębokości co poprzednio i wykonać drugi odczyt. Różnica odczytów przed i po włożeniu drewna jest miąższością tego drewna.

Innym rozwiązaniem jest ksylomctr składający się z dwóch naczyń. Naczynie większe służy do zanurzania drewna. Woda wyparta z naczynia większego wylewa się kranem do naczynia mniejszego, które służy do pomiaru wypartej wo-

staiyczna (waga drążkowa) oraz zbiornik z wodą Do zanurzenia drewna służy obciążnik o znanej objętości

Drewno razem z obciążnikiem waży się dwukrotnie - w powietrzu i po zanuceniu w wodzie. Różnica ciężarów zmniejszona o objętość obciążnika jest miąższością drewna.

W przypadku, kiedy pomiar całego drewna byłby zbyt pracochłonny, można ograniczyć czynności do pomiaru odpowiednio pobranej próbki. Próbka stanowi część wagi drewna, np. 0,2 lub 0.1 jego ciężaru.

Miąższość drewna określa się ze wzoru:

(1.57)

P

gdzie:

V - miąższość drewna.

P - ciężar drewna. v - miąższość próbki,

P - ciężar próbki.

Taki sposób określania miąższości drewna nazywany jest sposobem ciężaru

właściwego, jako że zawarła wc wzorze (1.57) wielkość ¹ jest odwrotnością ciężaru

P

właściwego Przedstawiony sposób pomiaru nu zastosowanie do określania miąz «ości gałęzi znajdujących się w stosie