IMG 40 (5)

249

• nsfęp do bariery tdukocy/mąj?

B^awrifcir n>»cfcoiM tu o czynniki wriuwwtww badaniach społecznych, ttk* jak iBMOOtność, miejsce lamiettkania, czy nawet liczba książek w domu, która tak dobra* koreluje a wynikami testów. Nie chodzi także o to, czy ktoś tpekowuje °* terenach popegwerowskich. Czynniki ustalane w badaniach ;pdMtnvc)i ałusą raczej poprawnemu identyfikowaniu środowisk społecznych, mktórych występują gorsze warunki rozwoju. Czynniki, które naprawdę róż* s*«ift warunki wychowania i rozwoju, odnoszą się na ogół do relacji między Miau. ais zaś do charakteryatyk położenia społecznego. Jeżeli w szkołę mają mpocsyasć naukę uczniowie podobnie przygotowani do korzyatania z tego, CDŚsje m szkoła, te dzieci, które nie zostały poddane odpowiednim oddziały* woniom wychowawczym w domu rodzinnym, powinny zostać im poddane ipmdszkoi u.

Co i komu daje przedszkole?

Wyniki, które poniżej przytoczę, dobrałem z perspektywy znaczenia przed* okol* dis wyrównanie szans - przede wszystkim na dalszą edukację. Przy oka* ppodta także inne korzyści i pożytki z chodzenia do przedszkola. v' Fkwdszkole ma różne funkcje i wyrównywanie szans jest tylko jedną z nich. Wcześniejsze nauczanie i zetknięcie się z wiedzą może mieć pozytywne znaczenie dla dalszej pracy szkoły; w przedszkolu można kształtować umiejętność uczę* su się, współdzuiiama, racjonalnego stosunku do świata, czy też tolerancji i postaw obywatelskich. Takie umiejętności i postawy łatwiej ukształtować we wcaesoytn wieku i niekoniecznie musi to być połączone z wyrównywaniem szans. Przedszkole to także przechowalnia, w której dziecko przebywa podczas pracy rodziców Ta rola jest także ważna i stwarza szanse na pracę matkom.

Wytulu badań, a także dane statystyczne polskie i z innych krajów, moim zdaniem nie przynoszą jednoznacznie pozytywnych ustaleń, jeśli chodzi o wyrównywanie szans przez przedszkole. Badania E. Putkiewicz i B. Murawskiej wskazują, ze wpływ przedszkola na wyniki w teście czytania, pisania i matematyki takty od pochodzenia społecznego dziecka i liczby łat spędzonych w przedszkola. przy czym nie jest tak zawsze, że im dłuższy pobyt w przedszkolu, tym lepiej.

Przytoczę ustalenia dwu badań, które prowadziłem: badanie „Losów szkolnych i zawodowych rocznika 77/78**¹ i PISA 2003* — testowe badanie umiejętno* ici matematycznych, rozumienia tekstu, myślenia naukowego i rozwiązywania problemów uczniów 15-letnich.

3001 Pwb« ogólnopolska N=200G.

^StlMpiMa WSA 29001 PISA 1003 w »»a4«i—neh    »* ubiIiIimmiw pmitiSW |>li»

.WwiHtoMllidł-kwo mód tafcie dwu zbierać Tak było ■ PISA 2003 w przypadku Polsku