IMG 63 (6)

Jolanta Sajdera

Relacje rówieśnicze w przedszkolu — niepowodzenia J

i sukcesy

Jednym ?. najważniejszych efektów udanej adaptacji w grupie społecznej są I stałe i pozytywne relacje z członkami grupy. Już w wieku przedszkolnym moż- I na zauważyć przejawy umiejętności społecznych, potrzebnych do nswiąiywi I nia satysfakcjonujących kontaktów z innymi ludźmi przez całe życie. Interesu- I jąee wydaje się zatem zwrócenie uwagi na przyczyny pierwszych sukcesów i i niepowodzeń w powstawaniu więzi społecznych oraz rozważenie miejsca na- [ uczyciela we wspieraniu doświadczeń socjalizujących w okresie przedszkolnym. | Sprawności nabyte w tym zakresie procentować będą przy zmianie środowiska i wychowawczego w trakcie rozpoczynania nauki w szkole podstawowej.

Badania relacji społecznych dzieci w wieku przedszkolnym prowadzone były j początkowo w szerszym kontekście zainteresowania oddziaływaniem grup spo- I łecznych na rozwój człowieka. W latach sześćdziesiątych psycholog amerykan- I ski William Lambert (1970) zwrócił uwagę na konieczność uwzględniania kos I tekstu sytuacyjnego w opisie zachowań interpersonalnych dzieci. Wskazał na I znaczenie zarówno uwarunkowań je poprzedzających, jak i ich konsekwencji I Współcześnie badacze coraz częściej koncentrują się na dzieciach, wykazują cych oznaki braku umiejętności społecznych. Próbuje się w miarę wcześnie ty różnić p redy który zaburzenia relacji społecznych i podejmuje próby działań profilaktycznych (Gaś 1995).

Wskazać można istnienie wielu prawdopodobnych przyczyn niepowodzeń I w powstawaniu relacji rówieśniczych. Jednymi z nich są intuicje społeczne, ujaw-mające się szczególnie wtedy, gdy dziecko próbuje włączyć się do bawiącej Ś grupy dzieci. W sytuacji nawiązywania interakcji między dziećmi ważny staje i się wybór linii działania parterów: mogą oni kontynuować własne działania według odrębnych zainteresowań (zabawa wspólna) lub włączyć się w działr nia dziecka‘inicjatora, podejmując zabawę zespołową (Parten za: Berk 1996) Młodsze dzieci preferują pierwszy sposób nawiązywania kontaktów żaba** [ wych. Chociaż rozmawiają ze sobą, wymieniają się zabawkami, nie próbtgąlą^ I swych działań, nie wywołują też sytuacji konfliktowych. Wraz z wiekiem P^0- \ trzeba uczestniczenia w zabawie wraz z innym dzieckiem jest okazją doćwież* nia umiejętności negocjatora.

Zdaniem badaczy moment włączania się do zabawy ma znaczenie diag** styczne i ujawnia różnice w opanowaniu umiejętności społecznych ponesr nych członków grupy dziecięcej. „Sytuację diady rówieśniczej można wąctrń' .

towsć, jako m rafceji Koj jącejjv

wchód (potnij włącza uwagę bodnej uwagę wkraci waćsń Inn tyczy » tów ko Jean P rakcji. refem sady w mówcy, językoe interak izolowa suńków sem, ni< kająkoi Jurków, cią do n się, i kti nikaty ii zapraszi Sposó jako parł staw lęk wycofyws ny dzieci, mają truć czyn takie zarówno i powodzeń