IMG01

innowacyjność

Według podanej wc/esniej definicji, innowacyjność lo wykorzystaj ccpcji, technik i technologii w nowych zastosowaniach. Jej efektem \ nowych rozwiązań. Jest to siła, która zmienia odkrycia, wyniki badań i ekf°^w w ich zastosowania i nowe rozwiązania, przez co uzyskują bezpośredni Lv^liiJ' wygląd i stmktuiy funkcjonujące we współczesnym świecie [Muraszkiewic/^^{11(1 f}\ bom 2008, s, 12). Innowacje powstają obecnie w sieciach łączących organie naukę z biznesem; zależności między nimi mają charakter systemowy |Klin_Ce^^C' tyj s, f>), Informatyczna infrastruktura nauki z jednej strony powinna być stabilną na, z drugiej jednak należy przewidzieć możliwość stałej ew

__pOuęj[vi iUj

działań innowacyjnych. Często podkreślana jest rola indywidualnych osób j bJNia ich cechy osobowościowe, skłaniające do innowacyjności [Rijnsoever, Dond_Cr ³}S s. || Mieczysław Muraszkiewicz i Bruno Jacobfeucrbom zauważają postęp \ mokraiyzację innowacyjności, w sensie wzrostu liczby pracowników, użytkoj^’ i klientów związanych z działalnością proinnowacyjną [Muraszkiewicz. JacobfeJS' 2008, s. 15]. Wydaje się. że wzrost wskaźników charakteryzujących naukę, o czy_ni ^ mowa, tworzenie IIN oraz GBC wpisują się w tę tendencję.    ' -^lj

Podejmowanie działań innowacyjnych zawsze niesie za sobą zwiększone Ł₀ pełnienia błędu i porażki, Jednak również niepowodzenia, byle właściwie wykorzyjj' nc z punktu w idzenia informacyjnego, mają pozytywne znaczenie pozwalając na ^ właściwych dróg posuwania się przez nieznane obszary, gdzie nie sięga nasza wiedJ Z każdym kolejnym krokiem i następnym, rozwiązanym problemem, nie tylko pojawią; się nowe. nierozwiązane zagadnienia, ale także łatwo odnieść wrażenie, że tam, gdzie do niedawna wydawało się. iż posiadamy ugruntowaną wiedzę, w rzeczywistości wszystko jest płynne i niebezpiecznie nieznane [Unsworih 1997].

Długotrwałość

Długotrwałość często rozważana jest w kategoriach finansowych: chodzi o zapewnienie dalszego funkcjonowania projektu po wyczerpaniu pierwotnego źródła finansowania. Cy. fryzacja nauki spowodowała uwidocznienie mankamentów w finansowaniu badań, komunikacji naukowej i archiwizacji dorobku naukowego, które wcześniej mogły pozostawać niezauważone dzięki sprawnemu funkcjonowaniu tradycyjnych bibliotek i wydawnictw uczelnianych. Zarówno pracownicy nauki, jak i bibliotekarze, muszą odejść od traktowania projektów związanych z cyfiyzacją jako krótkotrwałych czy jednorazowych, a zacząć uważać je za długoterminowe programy przeznaczone do stałej realizacji. Warto również wziąć pod uwagę fakt, że obciążenie użytkownika końcowego publikacji pełnymi kosztami funkcjonowania komunikacji naukowej jest tylko jedną, być może nie najbardziej popularną opcją, zapewniającą długotrwałość. W grę wchodzi więc głównie długoterminowe subsydiowanie lej działalności przez instytucje naukowe, rząd czy przedsiębiorstwu komercyjne. Długotrwałość wykracza jednak poza samo poszukiwanie stałego źródła finansowania, gdyż intelektualna długotrwałość wymaga kapitału ludzkiego. Realizacja projektów związanych z f/N angażuje ludzi wykształconych, odpowiednio wyszkolonych i oddanych swojej pracy, w związku z czym instytucje naukowe muszą tworzyć programy i rozwijać możliwości przygotowania ludzi o takiej wiedzy i umiejętnościach.

mi

.yipAM*W*"^,e

ęyipółdllaliniem (iiiltropmiliiliiy) nazywa su,

wieli łub więcej synicmów wymiany In:/ potrzeby rc-2004.1.141 Zaudnienn

I Nulu iiki

z tyilcmos

u jeh czyści do wykorzystaniu pirini .j_/acji dodatkowych prac w każdym z

¹¹ j-jync / zapewnieniem współdziałania serwisów GIK przedstawione zostały w p 4 6 Istotny¹¹¹ zadaniem IIN jest zapewnienie bezproblemowego dostępu do danych groma* (taonych^w dowolnych zasobach, co wymaga tworzenia i stosowania standardowych na-ffcóti i tnctfldanych, pozwalających uzyskać me tylko właściwy poziom współdziałania, |_c iakJe możliwość wielokrotnego wykorzystania zasobów w różnych zastosowaniach • aplikacjach (imabilily). Dotychczas dostawcy treści udostępniali wielką liczbę zaso-l,j,w onlinc, jednak zazwyczaj znajdujących się w niedostępnych „kasach pancernych" i pojedynczym wejściem i wyjściem, z możliwością jednokierunkowego wyszukiwania nienowego. Poziome wyszukiwanie danych nie jest możliwe. Taki sposób funkcjonowali _sy.stcmów udostępniających zasoby, mato użyteczny dla uczonych, w prosty sposób nowiela bariery istniejące w analogowym święcie, w którym informacja z natury jest fizycznie rozproszona i trudna do scalenia przez potrzebujących jej użytkowników.

Odpowiednio rozwinięta IIN będzie funkcjonować jak sieć elektryczna możemy używać najprzeróżniejszych urządzeń elektrycznych do własnych, indywidualnych celów j urządzenia te podłączane do wspólnej sieci funkcjonują bez zarzutu, pod warunkiem, że spełniają ogólnie przyjęte standardy. Podobnie pracownicy nauki otrzymają łatwy dostęp do mocy obliczeniowej, komunikacji i potrzebnych im zasobów informacji, mogąc jednocześnie wybierać różne ścieżki realizacji zainteresowań i stosować różne narzędzia.

Dobro publiczne

Wielu autorów twierdzi, że informacja cyfrowa ma znaczenie dla rozwoju społeczeństw [Welshons red. 2006]. Jednak fakt ten może się w pełni uwidocznić tylko pod warunkiem. Ze dostęp do zasobów nauki będzie jak najbardziej otwarty (idea otwartej nauki - open science), zarówno w sensie ekonomicznym, jak i intelektualnym, dla wszystkich grup użytkowników [Schroeder 2007, s. 4]. Jak dotąd sukces w tym względzie jest połowiczny, W Webie udostępniane są bez żadnych ograniczeń olbrzymie zasoby ludzkiej wiedzy i dorobku, jednak wiele informacji, w tym o najwyższej jakości, nie jest powszechnie dostępnych. W wielu dziedzinach, na przykład w medycynie, coraz większą rolę odgrywają firmy komercyjne, które digitalizują materiały zarówno będące dobrem publicznym, jak i chronione prawem autorskim; zasoby te stają się dostępne tylko dla dużych instytucji, mogących ponosić poważne opłaty licencyjne (np. duże biblioteki naukowe).

Zasadniczą cechą dobra publicznego jest możliwość powiększenia grona jego konsumentów, bez pogorszenia jakości dobra dostępnego dla innych; jest ono niekonkurencyjne [Bcnkler 2008, s. 51]. Dobra publiczne rzadko występują na rynku, gdyż zasadą jest tam pobieranie opłat za korzystanie z dóbr, Koszty wytworzenia dobra publicznego mogą być wysokie, jednak poziom jego użytkowania można zazwyczaj podnosić bez ponoszenia dodatkowych kosztów; dlatego raz wytworzone dobro publiczne powinno być jak najczęściej wykorzystywane. Produkcja naukowych publikacji cyfrowych jest oczywiście dobrym tego przykładem. Z tego powodu wśród wielu „modeli biznesowych" stosowanych dla bibliotek naukowych rzadko występują takie, które naprawdę można nazwać biznesem, brak bezpośrednich opłat jest bowiem czynnikiem pozwalającym na rozszerzanie zasięgu społecznego oddziaływania bibliotek [Wojciechowski 2006, s. 16]. Z IIN wiąże się nadzieje na organizację komunikacji naukowej dla dostarczania informacji i wiedzy jako dobra publicznego: projekty realizowane w Webie potwierdziły już, że takie postępowanie może pozwolić na wyodrębnienie nowych modeli ekonomicznych, które dają zaskakujące efekty i dostarczają niespodziewanych korzyści.

Jak uważa Elinor Ostrom, wiedza może być uważana za dobro publiczne z punktu

47