Woli) prowadzi do pozytywnej oceny spostrzeganej osoby. Znaczy to, że w pro. ccsie atrybucji pozytywne informacje o sprawności są bardziej diagnostyczne od negatywnych (Reeder, Brewer, 1979; zob. p. 1).
42 Ćzlowlefc - Instrukcja obsługi
(typ woici zachowania dia danej cechy, na przykład silnej woli lub braku *iW woli) prowadzi do Dozvtvwni»i km„ — _______.• —, IC _____
3. Efekt halo - negatywny Iferris effect), efekt diabelski (Lewicka, 1978), jest lustrzanym odbiciem efektu pozytywnego (zob. p. 4) i odnosi się do przypisywania spostrzeganej osobie kolejnych negatywnych cech na podstawie wcześniejszej atrybucji pojedynczej cechy negatywnej. Na przykład, gdy widzimy brzydką osobę ze skwaszoną miną, to sądzimy również, że owa osoba nie ma poczuci, humoru, ile życzy innym, a nawet może okazać się niebezpieczna.
4. Efekt halo - pozytywny (halo effect), efekt aureoli (Harvey, Smith, 1977),
I jest przejawem działania zasady centralności cech (por. p. 36) i wnioskowania kojarzeniowego (asocjacyjnego, por. p. 21). Zgodnie z tym efektem zidentyfikowanie u kogoś pozytywnej cechy staje się podstawą do przypisywania tej osobie dalszych cech o tym samym znaku. Na przykład dowiadujemy się od kogoś, że zaraz zostanie nam przedstawiony najbogatszy człowiek w Polsce, i od razu zaczynamy się zastanawiać, jak bardzo może on być zaangażowany w działalność dobroczynną, w jakim stopniu wprowadzi nas w „wielki świat biznesu”. Gdy go poznajemy, dostrzegamy w nim dystyngowaną osobę, pełną dobrej wołi i chęci pomocy. Analogicznie, gdy spotykamy „ważną" (cecha pozytywna) postać ze świata polityki lub sztuki (sam fakt osobistego kontaktu z taką osobą już jest nagradzający ze względu na efekt pławienia się w cudzej chwałę), przypisujemy H uPIie)m°ść,bezpośredniość i tak dalej. Pozytywny i negatywny efekt hało
odn
pier
wią
pre 5. E*e
" 4
ob<
człj
alt;
uś
ef(
oc
sa
C2
4
p
o
j<fl
r
(
V
1
6.1