IMG#46

jeśli odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest ciek o dużym przepływie, można pominąć osadnik wtórny ze względu na okresowość spływu zawiesin i tak już częściowo zmineralizowanych oraz niepodatnych na zagniwanie.

W przypadku złóż spłukiwanych należy zapewnić okresowy dopływ, natomiast zraszanych — ciągły lub okresowy dopływ ścieków. Problem ten dla układu z pompownią rozwiązuje się przez budowę zbiornika wyrównawczego oraz recyrkulację (zawracanie) ścieków oczyszczonych do zbiornika wyrównawczego. W układzie grawitacyjnego dostarczania ścieków na złoże stosuje się, po wstępnym oczyszczeniu, dawkowniki syfonowe lub wywrotne (takie jak dla drenażu rozsączającego), działające z częstotliwością 4—12 razy na godzinę.

Ścieki należy rozdzielić na całą powierzchnię złoża równomiernie — za pomocą zraszaczy obrotowych, systemu koryt z otworami lub wycięciami. Zraszacze obrotowe uchodzą powszechnie za najkorzystniejsze rozwiązanie z punktu widzenia prawidłowego rozdziału ścieków na złożu. Ruch obrotowy zraszacza wywoływany jest siłą reakcji wypływu ścieków przez otwory wykonane w ramionach zraszacza. Jest to jednak możliwe tylko przy wielkich złożach; przy małych złożach opory ruchu są na tyle duże, że wywołanie ruchu obrotowego ramion wymaga dodatkowego napędu.

Dodatkową kwestią jest wykorzystanie osadów z osadnika wstępnego i wtórnego. Najlepiej do wiejskich oczyszczalni stosować osadniki zespolone Imhoffa, gdzie osad fermentuje w komorze fermentacyjnej, a następnie może być dezynfekowany i wywożony na pola jako nawóz. W większych oczyszczalniach w celu stabilizacji osadu można stosować komory fermentacyjne zamknięte lub otwarte. W małych oczyszczalniach, o nierównomiernym spływie zanieczyszczeń, można wykorzystać osadnik wstępny — zespolony z komorą fermentacyjną — do fermentacji osadu wstępnego i wtórnego, jeśli zastosuje się zawracanie osadów z osadnika wtórnego na dopływ do osadnika wstępnego. Rozwiązanie to może korzystnie wpłynąć na koszty inwestycyjne przez budowę tylko jednej większej komory fermentacyjnej pod osadnikiem wstępnym.

Pod względem technicznym w złożach biologicznych wyróżnić można następujące elementy: wypełnienie, obudowa złoża, dno oraz urządzenia do dawkowania i rozprowadzania ścieków, uwidocznione na przykładowym roz-wiąj^l^ga rys. 13-20.

ał wypełniający złoże powinien być nienasiąkliwy, odpor-cznie na działanie ścieków i produktów biochemicznego Takie warunki spełnia wiele materiałów. Spośród nich wy lub bazaltowy, kamień polny, żużel wielkopiecowy, oraz tworzywa sztuczne. Te ostatnie mają charakter eh łub luźno usypanych kształtek, hie powierzchnia wypełnienia przypadająca na 1 m³ zależy eriału. Zaleca się stosować ziarna o grubości 4—8 cm n ok. 95 m²/m³), a przy niskich złożach można wykorzystać riał o grubości 3—6 cm (powierzchnia ziarn ok. 160 m²/m³)

401