IMG#45 (2)

I .

I .

jeśli odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest ciek o dużym przepływie, można pominąć osadnik wtórny ze względu na okresowość spływu zawiesin i tak już częściowo zmineralizowanych oraz niepodatnych na zagniwanie.

W przypadku złóż spłukiwanych należy zapewnić okresowy dopływ, natomiast zraszanych — ciągły lub okresowy dopływ ścieków. Problem ten dla układu z pompownią rozwiązuje się przez budowę zbiornika wyrównawczego oraz recyrkulację (zawracanie) ścieków oczyszczonych do zbiornika wyrównawczego. W układzie grawitacyjnego dostarczania ścieków na złoże stosuje się, po wstępnym oczyszczeniu, dawkowniki syfonowe lub wywrotne (takie jak dla drenażu rozsączającego), działające z częstotliwością 4—12 razy na godzinę.

Ścieki należy rozdzielić na całą powierzchnię złoża równomiernie — za pomocą zraszaczy obrotowych, systemu koryt z otworami lub wycięciami. Zraszacze obrotowe uchodzą powszechnie za najkorzystniejsze rozwiązanie z punktu widzenia prawidłowego rozdziału ścieków na złożu. Ruch obrotowy zraszacza wywoływany jest siłą reakcji wypływu ścieków przez otwory wykonane w ramionach zraszacza. Jest to jednak możliwe tylko przy wielkich złożach; przy małych dożach opory ruchu są na tyle duże, że wywołanie ruchu obrotowego ramion wymaga dodatkowego napędu.

Dodatkową kwestią jest wykorzystanie osadów z osadnika wstępnego i wtórnego. Najlepiej do wiejskich oczyszczalni stosować osadniki zespolone Imhoffa, gdzie osad fermentuje w komorze fermentacyjnej, a następnie może być dezynfekowany i wywożony na pola jako nawóz. W większych oczyszczalniach w celu stabilizacji osadu można stosować komory fermentacyjne zamknięte lub otwarte. W małych oczyszczalniach, o nierównomiernym spływie zanieczyszczeń, można wykorzystać osadnik wstępny — zespolony z komorą fermentacyjną — do fermentacji osadu wstępnego i wtórnego, jeśli zastosuje się zawracanie osadów z osadnika wtórnego na dopływ do osadnika wstępnego. Rozwiązanie to może korzystnie wpłynąć na koszty inwestycyjne przez budowę tylko jednej większej komory fermentacyjnej pod osadnikiem wstępnym.

Pod względem technicznym w złożach biologicznych wyróżnić można następujące elementy: wypełnienie, obudowa złoża, dno oraz urządzenia do dawkowania i rozprowadzania ścieków, uwidocznione na przykładowym rozwiązaniu na rys. 13-20.

Materiał wypełniający złoże powinien być nienasiąkliwy, odporny mechanicznie i chemicznie na działanie ścieków i produktów biochemicznego rozkładu zanieczyszczeń. Takie warunki spełnia wiele materiałów. Spośród nich stosuje się tłuczeń granitowy lub bazaltowy, kamień polny, żużel wielkopiecowy, węgiel kamienny, koks oraz tworzywa sztuczne. Te ostatnie mają charakter struktur zorientowanych lub luźno usypanych kształtek.

Czynna biologicznie powierzchnia wypełnienia przypadająca na 1 m³ zależy od uziarnienia materiału. Zaleca się stosować ziarna o grubości 4—8 cm (powierzchnia ziarn ok. 95 m²/m³), a przy niskich złożach można wykorzystać drobniejszy materiał o grubości 3—6 cm (powierzchnia ziarn ok. 160 m²/m³) [67].

401

UJ

OSbptBS^^**J kńw

H⁶⁵' ******

****** 'W.

+ *

.y

*«#!

S Zaopatrzenie w wodę