!*l. Prędkość obwodowa turbin jednostopniowych. Aby nie było i trat przy dopływie pary na łopatki wirnika obracającego się na wale turbiny, prędkość względna musi być styczna do pierwszego elementu łopatki (rys. 167), przy czym, jak wiadomo, prędkość bezwzględna c, obwodowa u i względna w tworzą równoległobok prędkości. Przypuszczając, że łopatka jest symetryczna, tzn. że pierwszy i ostatni jej element są nachylono pod tym samym kątem, a dalej, że przepływ wzdłuż łopatki wirnika odbywa się bez strat, czyli że uą = to2, można znaleźć kierunek i wielkość prędkości bezwzględnej wypływu cę.
Rys. 167-Rozkład prędkości w turbinie parowej akcyjnej
Prędkość ta jest stracona, gdyż praca turbiny wyraża się związkiem
c® — c*
chcąc zatem straty związane z wypływem pary z turbiny jednostopnio-wej bez tarcia i o symetrycznych łopatkach otrzymać możliwie małe, należy tak dobrać prędkości, aby c2 było minimum, co ma miejsce, gdy kierunek prędkości bezwzględnej jest prostopadły do przekroju wypływu.
Wówczas ci i c2<cj'
Jak widać z rys. 167, dla wypływu prostopadłego zachodzi związek 2 u = c, cos \
p 5 |i| cos* ixn,2]
Licząc się z warunkami, z jakimi mamy do czynienia w technice, można przyjąć, że cos a »=» 1, gdyż wartość | jest zazwyczaj bardzo mała,
jateffl jako warunek minimum strat przy
wypływie pnyj^t mo&rta
u
2 żeby więc uzyskać maksimum sprawności, prędkość obwodowa w 1 urbł-nach akcyjnych powinna stanowić około połowy prędkości bezwzględny dopływu.
0 ile ten stosunek u do Cj będzie wzrastał lub malał, sprawność będzie malała, a w granicznych przypadkach dla — = 0 oraz dla — — 1 sprawność teoretyczna turbiny będzie równa zeru.
Rys. 168-Rozkład prędkości pary w turbinie reakcyjnej
W turbinach reakcyjnych jest inaczej. Para wpływająca do •wirnika turbiny reakcyjnej ma prędkość cx odpowiadającą spadkowi prężności (p — pi), a zasób energii reprezentowany przez tę prędkość wynosi
fi
2
h =
W wirniku, do którego para wpływa z prędkością względną iolt odpowiadającą prędkości bezwzględnej ct> następuje dalszy przyrost prędkości kosztem ciśnienia aż do osiągnięcia prędkości względnej ujfl; praca reprezentowana przez to przyspieszenie masy wyrazi się zależnością
Pomijając straty przy przepływie otrzymuje się
Hii+i«
Praca rozprężającej się w wirniku pary osiągnie maksimum, jeżeli u?! będzie minimum; będzie to miało miejsce wówczas, gdy dopływ do wirnika jest prostopadły, czyli gdy kąt /) jest prosty (rys. 168); zatem
U j == Cj cos*
i jednocześnie
2S7