0000014

28 Rehabilitacja kardiologiczna

rowym, a obciążenie w ciągu 5—10 minut nie przekracza 20 W przy 60 obrotach na minutą. Czas trwania całego zestawu ćwiczeń nie przekracza 20—30 minut.

Kontrolą tych ćwiczeń prowadzi sią indywidualnie, dotyczy ona: częstości i rytmu tętna oraz oddechu i pomiaru ciśnienia. W czasie ćwiczeń częstość tętna winna nie przekraczać 120'min. i w ciągu 5—10 minut powrócić do wartości wyjściowych.

W końcowym okresie (trzeciej dekadzie) włączane są ćwiczenia i gry zespołowe dla mniej więcej jednolitych grup chorych według wieku, płci, sprawności fizycznej i nawyków ruchowych. Każdy chory jest pouczony, a personel kinezyterapeutyczny i pomocniczy tego ściśle przestrzega, że chory musi przerwać ćwiczenia w razie:

1)    wystąpienia bólu wieńcowego; jeżeli ból nasila się lub nie ustępuje w ciągu 1—2 minut spoczynku, należy podać choremu nitroglicerynę,

2)    wystąpienia duszności, zmęczenia,

3)    napadowego bicia serca lub zaburzeń rytmu,

4)    osłabienia, bladości, kroplistego lub zimnego potu,

5)    wyraźnej hipotonii lub wzrostu ciśnienia (poniżej 90 i powyżej 200 mm Hg ciśnienia skurczowego lub przy wzroście ciśnienia rozkurczowego powyżej 110 mm Hg).

Chorzy mają wyznaczone odpowiednie trasy spacerowe (250, 500, 1000 i więcej metrów'), a tempo ich pokonywania regulują sami według własnego samopoczucia.

Powszechnie jest wiadomo, a szczególnie bogato udokumentowano w medycynie sportowej, że przerwanie ćwiczeń fizycznych prowadzi do szybkiego obniżenia kondycji fizycznej i ogólnej sprawności. Dlatego każdy chory opuszczający sanatorium dostaje wśród zaleceń zestaw ćwiczeń do stosowania w domu. Może również otrzymać nieodpłatnie, tylko za zwrotem taśmy magnetofonowej, nagraną lekcję ćwiczeń fizycznych dostosowanych do jego aktualnej spraw^f-ności fizycznej, co się wyraża w tempie ich prowadzenia i w ich układzie trudności.

Równolegle do prowadzonej rehabilitacji fizycznej, która podnosi ogólną sprawność chorego, są wprowadzane i inne elementy, które wzbogacają program rehabilitacji. Jest to w pierwszej kolejności próba wprowadzenia właściwej diety. Nie ma dostatecznego uzasadnienia dla wprowadzenia dla całej populacji tzw. diety przeciwmiażdżycowej jako czynnika profilaktycznego. Istnieją jednak dostateczne przesłanki, aby zalecić ją chorym po przebytym zawale serca. Jest to dieta białkowo-węglowodanowa z ograniczeniem węglowodanów prostych i niskotłuszczowa. Zawiera ona około 2400 kalorii, a u chorych z nadwagą powinna zawierać poniżej 2000 kalorii. Te główne zasady żywienia WTaz z regularnością spożywania posiłków są jednym z elementów wdrażających chorych do racjonalnego trybu życia.

Program rehabilitacji sanatoryjnej zawiera elementy odprężenia psychicznego, na który składają się:

1)    warunki pobytowe o typie pensjonatowym, tj. odpowiednie umeblowanie i estetyczne urządzenie pokojów,

2)    możliwość odpoczynku w warunkach klubowych, czytanie prasy, słuchanie radia, oglądanie telewizji, spotkania towarzyskie,

3)    doradzanie odpowiedniej lektury i rozrywek (kino, koncert, teatr lub

wycieczka),

4) nadawanie przez radiowęzeł audycji oświaty zdrowia i relaksu psychicznego.

Te wszystkie elementy przyczyniają się do wytworzenia odpowiedniego klimatu dla prowadzenia rehabilitacji psychicznej indywidualnej i zbiorowej. W pogadankach lekarskich zawarte są podstawowe informacje o chorobie, jak również wyjaśniane wszystkie nasuwające się chorym pytania, wątpliwości i obawy.

Celem tego postępowania jest wykazanie choremu jego możliwości aktywnego i twórczego udziału w życiu rodzinnym i społecznym, pouczenie, w jaki sposób może zapobiegać postępowi choroby, pozbawienie go lęku i danie mu racjonalnego optymizmu, uwarunkowanego jego stanem krążenia. Zwraca się uwagę na znaczenie poprawnych stosunków międzyludzkich, wzajemnej życzliwości i zrozumienia.

Już w czasie pobytu w sanatorium można podjąć wstępną decyzję co do dalszego przebiegu rehabilitacji społeczno-zawodowej.

Za podstawę oceny sprawności fizycznej chorego przyjmujemy aktywność chorego i reakcje w czasie stosowania rehabilitacji fizycznej w sanatorium.

Grupa 1. Chorzy pełnosprawni, którzy przeszli przez trzy okresy ćwiczeń ogólnokondycyjnych, odbywali spacery na trasach nieograniczonych i są samowystarczalni w zakresie obsługi, przy pełnej wydolności krążenia i wieńcowej. Chorzy z tej grupy mogą powrócić do pracy w pełnym wymiarze godzin, o ile nie jest to ciężka praca fizyczna lub nie odbywa się w warunkach szkodliwych dla zdrowia.

Grupa 2. Chorzy w stanie ogólnym dobrym, którzy z powodu występowania uczucia łatwiejszego męczenia się, ale bez stałego uczucia duszności, nawet z koniecznością przejściowego zastosowania leku nasercowego, przebyli skrócony program rehabilitacji w postaci zestawień ćwiczeń fizycznych dwóch okresów i odbywali spacery na trasie do 1500 m; są oni zdolni do powrotu do pracy w skróconym wymiarze godzin (5—6). Dotyczy to pracowników* wykonujących pracę lekką, biurową. Chorzy — pracowmicy fizyczni wymagają przekwalifikowania lub przesunięcia na stanowisko pracy chronionej, a w razie jego braku — przejścia na rentę.

Grupa 3. Chorzy, których program rehabilitacji organiczał się jedynie do ćwiczeń kondycyjnych pierwszego okresu (IX zestaw), ponieważ przy wdększej aktywności w czasie ćwiczeń i spacerów występowały bóle wieńcow*e, objawy niewydolności krążenia lub trwalsze zaburzenia rytmu. Chorym tym powinno być zalecane przejście na rentę. Kontynuacja aktywności zawodowej wymaga indywidualnego rozpatrzenia co do kwalifikacji, rodzaju i warunków pracy każdego chorego.

Grupa 4. Chorzy, u których już w* czasie pierwszego badania w ośrodku rehabilitacji i w* pierwszych dniach pobytu w sanatorium stwierdzono czynną sprawcę wieńcowy, objawy jawnej niewydolności krążenia, a prowadzenie tych chorych w warunkach sanatoryjnych nie różniło się od prowadzenia szpitalnego. Jest to grupa chorych, która miała przeciwwskazania do rehabilitacji sanatoryjnej, a chorzy tylko ze w^rzględów psychicznych nie zostali wysłani z powrotem do szpitala kierującego.

Reasumując postępowanie rehabilitacyjne na etapie szpitalnym i domow^fo-sa-natoryjnym ma na celu:

1) w* zakresie rehabilitacji fizycznej przywrócenie utraconej sprawności fizycznej choremu,