IMGC45 (3)

Treści kształcenia 33

czą bezpośrednio ani obiektów poznania, ani właściwości poznającego podmiotu; dotyczą natomiast bezpośrednio związków, jakie łączą człowieka z obiektem doświadczanym. R. Łukaszewicz zajmujący się wrocławskim projektem, wyprowadza swoje ujęcie treści z podstawowych założeń projektu dotyczących sensu szkoły i sensu edukacji. Próbuje dać odpowiedź na pytanie, co może być uznane za treść kształcenia ze względu na przyjęte nadrzędne wartości pedagogiczne.

Istotą wiadomości jest treść; wiadomości odnoszą się do jakichś stanów rzeczy i istnieje możliwość poznania tych stanów rzeczy na ich podstawie.

Nauczanie i wychowanie w szkole polega głównie na dostarczaniu uczniom lub udostępnianiu im wiadomości o określonej treści, ale pytanie, jaka powinna być ta treść, jest przy braku odpowiedniej teorii pytaniem bardzo trudnym.

Dla formułowania wszechstronnie rozwiniętych, twórczych i aktywnych jednostek, konieczna jest jednak odpowiednia treść kształcenia. Treść ta jest głównym czynnikiem oddziaływania dydaktyczno-wychowawczego; powinna odzwierciedlać zarówno aktualne, jak i przyszłe, przewidywane potrzeby społecznego, zawodowego i kulturalnego życia kraju, a także potrzeby poszczególnych osób.

Wiele treści przedmiotowych (są to treści takich przedmiotów jak: muzyka, plastyka, technika itp.) może też spełniać w znacznym stopniu funkcję rozwojową. Istnieją w nich ogromne możliwości organizowania czynności uczniów w rozwiązywaniu problemów praktycznych.

Jak wiemy, podstawową prawidłowością rozwoju dziecka w wieku wczesnoszkolnym jest to, że odbywa się on jeszcze drogą przekształceń działalności zewnętrznej, praktycznej w wewnętrzne czynności umysłowe, co wymaga działania na przedmiotach³⁰. Treści wymienionych przedmiotów są nośnikiem takich działań.

Wygotski L. S., Problem nauczania i rozwoju umysłowego w wieku szkolnym (w:) Wybrane prace psychologiczne. Warszawa 1971, s. 531 i dalsze; Jakowicka M., Nauczanie a rozwój dziecka (w:) Wybrane problemy kształcenia dzieci przedszkolnych i wczesnoszkolnycli. Zielona Góra 1989, s. 21.